Afscheidssymposium Ruud Koolen zet dromers, denkers en durfals centraal: 'Het oude zorgmodel is ten einde'

De toekomst van de zorg staat onder druk en dat vraagt om een andere manier van werken én denken in de zorg. Tijdens het afscheidssymposium van Ruud Koolen, die deze week de Dutch Health Hub overdraagt aan Mare Lensvelt, staat één vraag centraal: hoe houden we de zorg toegankelijk, betaalbaar en duurzaam?

Tekst: Dutch Health Hub / Matthijs van Els

Roep om verandering dringt door
Volgens Philip Idenburg, oprichter van BeBright en initiatiefnemer van Ouder Worden 2040, is de toekomst moeilijk te voorspellen. “Niemand kan vertellen waar het naartoe gaat, maar we kunnen wel beschrijven wat er gebeurt op het moment dat we hetzelfde gedrag blijven vertonen waar we al jaren in vastzitten.” 
De noodzaak voor verandering is inmiddels doorgedrongen bij zorgbestuurders, maar vier obstakels remmen dit: onwetendheid, angst voor verandering, vasthouden aan oude systemen en uiteenlopende belangen. “De grootste uitdaging is gedragsverandering. Innovatie vraagt om dromers, denkers, doeners en durfals.”

Breder begrip van gezondheid
Machteld Huber, grondlegger van het gedachtegoed Positieve Gezondheid, benadrukt het belang van een bredere kijk op gezondheid. Zo blijken patiënten anders, en breder, te denken dan bijvoorbeeld beleidsmakers. 
Zingeving staat volgens Huber centraal: “Waar wil iemand naartoe? Volg je hart, gebruik je hoofd, en doe er wat mee.”

Empathische woning als mantelzorger
Masi Mohammadi, hoogleraar Smart Architectural Technologies, trekt de zingeving door naar wonen. “Gezondheid wordt in de toekomst niet meer in ziekenhuizen of verpleeghuizen geregeld, maar in onze huizen.”
Empathische woningen, ‘slimme’ woningen die bewoners begrijpen en daarop inspelen, kunnen de taak van mantelzorgers overnemen. “Het gaat om systemen die met ons denken, niet voor ons. We praten over zorg in 2040, maar leven in woningen van 1980.”

Verandering vraagt om menselijkheid
Daan Dohmen, impact-ondernemer en hoogleraar Digitalisering van de zorg, ziet dat traditionele organisatiestructuren verandering tegenhouden. “Het oude model met één alwetende directie waarvan het beleid doorsijpelt is ten einde.” De toekomst vraagt om vertrouwen en autonomie, niet om controle en hiërarchie.

Zowel Idenburg, Huber, Mohammadi als Dohmen pleiten voor een verandering van mentaliteit: “We moeten menselijkheid volop de ruimte geven, en de technologie benutten om die te versterken.”