Utrecht, Heart of Health: uithangbord voor de regio
In Economic Board Utrecht zijn bestuurders uit het bedrijfsleven, van kennisinstellingen en overheden verenigd. Het onafhankelijke topnetwerk wil de regionale economie duurzaam versterken door Utrecht op de kaart te zetten als internationale gezondheidsmetropool: Utrecht, Heart of Health. "Gezamenlijke focus is een voorwaarde om de regio succesvol uit te dragen."
Na een studie Internationale Bedrijfskunde startte Michiel Dijkman (38) zijn loopbaan in de financiële sector. “Na verloop van tijd kwam daarbij de nadruk te liggen op strategie en beleid, met het snijvlak van publiek en privaat als werkterrein. Vervolgens was ik actief voor een consultancybureau in Den Haag en Brussel, om later de overstap te maken naar Samsung. Hier zette ik onder meer een afdeling corporate affairs op en was verantwoordelijk voor communicatie in de Benelux.”
Na Samsung trad Dijkman toe tot de managementboard van Nuffic, een organisatie die internationalisering in het onderwijs bevordert. “Naast mijn werk bekleedde ik maatschappelijke rollen in raden van toezicht en advies. Het leverde een waardevol politiek en bestuurlijk netwerk op.”
Geen historie
Begin 2022 kreeg Dijkman de vraag of het directeurschap van Economic Board Utrecht hem iets leek. “Mijn eerste reactie was dat ik geen ervaring had in deze regio. Dat bleek bij de procedure juist een voordeel: zonder roots in het gebied kon ik alle stakeholders onbevangen tegemoet treden.”
Dijkman kwam aan boord vlak voor ondertekening van de oprichtingsakte voor de nieuwe organisatie, met burgemeester van Utrecht Sharon Dijksma als voorzitter.
“De aanleiding was dat het in de metropoolregio Utrecht ontbrak aan een topnetwerk van CEO’s die adviseren, lobbyen en extern netwerken. Ook ontbrak het aan een krachtige uitvoeringsorganisatie die investeert in innovatie in de regio.”
Daarom zijn de activiteiten van EBU ‘oude stijl’ nu grofweg verdeeld over twee organisaties: Economic Board Utrecht en ROM Utrecht Region. “Economic Board Utrecht als onafhankelijk topnetwerk dat niet alleen intern verbindt, maar vooral ook de regio extern uitdraagt, bijvoorbeeld in Den Haag en Brussel en Utrecht internationaal in de etalage zet. Daarbij is er een scherp oog voor wereldwijde ontwikkelingen en de impact daarvan op deze regio.”
“Daarnaast bouwt de Regionale Ontwikkelingsmaatschappij aan regionale innovatieve ecosystemen. Ze ondersteunt start- en scale-ups binnen haar focusgebieden en investeert in deze bedrijven. We trekken veel samen op en zijn ook in hetzelfde pand gevestigd.”
Persoonlijk netwerk
Binnen Economic Board Utrecht is de triple helix vertegenwoordigd. “Op dit moment bestaat de board uit vijftien vertegenwoordigers vanuit het bedrijfsleven, vijf van kennisinstellingen en vijf van overheden (zie kader, red.). Die verhouding is een bewuste keuze. Toekomstige uitbreiding zal vooral komen uit het bedrijfsleven.”
Boardleden nemen deel op persoonlijke titel. “Uitgangspunt is dat iemand CEO of bestuurslid is van een organisatie. Is hij of zij onverhoopt verhinderd dan wordt geen vervanger gestuurd. Zo ontstaat een hecht netwerk dat elkaar ook onderling weet te vinden.”
Door de ontmoetingen van bestuurders ontstaan ook nieuwe verbindingen, zoals een dependance van Hogeschool Utrecht in Hilversum of een samenwerking tussen Nyenrode en Universiteit Utrecht.
Voorzitter Dijksma vervult haar rol met verve, benadrukt Dijkman: “Zij zet zich gedreven in voor de board en daarmee de regio, en zorgt ervoor dat we op de juiste plekken binnenkomen.”
Focus als voorwaarde
Doelstelling van Economic Board Utrecht is om de regionale economie toekomstgericht en duurzaam te versterken. “Daartoe zetten de leden hun netwerk, lobby- en denkkracht in. Zij helpen de regionale boodschap en uitdagingen voor het voetlicht te brengen, in Den Haag en Brussel maar zeker ook daarbuiten.”
Bij de inzet van de board is focus onmisbaar. “Het is een voorwaarde om de regio succesvol uit te dragen. En een collectieve focus helpt ook om regionale stakeholders te verbinden.”
Breed draagvlak
Als geliefde centrale en groene regio voor bedrijven en inwoners zijn er in Utrecht ook uitdagingen rondom arbeidsmarktkrapte, woningbouw, bereikbaarheid en innovatie. Een aantrekkelijk profiel helpt om investeringen, bedrijven en talent aan te trekken op specifieke thema’s. Tot voor kort had de regio een minder sterk profiel. Dat bleek onder andere uit gesprekken met het Rijk, Kamerleden en instituten wereldwijd.
Als centraal thema waarmee de regio Utrecht internationaal naam wil maken, werd in maart 2023: Utrecht, Heart of Health gelanceerd. “Het statement refereert aan deze regio als kloppend hart van een gezonde samenleving, met gezonde mensen in een gezonde leefomgeving. Hiermee is aansluiting gezocht bij de sterke punten en het brede draagvlak voor de thematiek gezond stedelijk leven. Ook sluit Utrecht, Heart of Health aan bij de drie sterke economische clusters in de regio: gezondheid, duurzaamheid en digitalisering. Het profiel is in Nederland zeker onderscheidend; er zijn wel raakvlakken met Leiden, Nijmegen en Sittard, maar in die regio’s ligt het zwaartepunt elders.”
Schuren
Consequentie van de focus is dat er ook dingen zijn die je niet benadrukt, stelt Dijkman. “Je kunt niet alle aspecten van de regio met succes uitdragen. Daarom concentreert Economic Board Utrecht zich op die elementen die Utrecht onderscheidend maken en waarmee de regio wil groeien. Zo brengen we de kwaliteit van het ecosysteem steeds een stapje verder. Er zijn zeker andere onderdelen die bijdragen aan de kracht van de regionale economie; denk aan de maakindustrie. Alleen zetten we die niet in de etalage. Dat schuurt wel eens, maar is onvermijdelijk. Want kiezen is gekozen worden. Uiteindelijk draagt een sterk Utrechts ecosysteem bij aan alle bedrijven en talenten.”
Vliegwiel krijgt vaart
De voltallige Economic Board komt drie tot vier keer per jaar fysiek bij elkaar. “Altijd met een inhoudelijk programma, bijvoorbeeld op het Hilversumse Mediapark of bij een werkbezoek van minister Adriaansens van Economische Zaken. Ook staat een meeting soms volledig in het teken van een belangrijk thema als het vestigingsklimaat. Naast de board is er een kleiner kernteam waarmee we de praktische uitwerking van de strategie afstemmen; denk aan lobbystukken.”
Verder is een aantal onderliggende allianties actief, bijvoorbeeld met de public affairs-specialisten van de organisaties. “En de positioneringsstuurgroep met marketingdirecteuren van boardleden heeft veel werk verzet rond de introductie van Utrecht, Heart of Health. Ook is er samen met de Utrecht Talent Alliantie (UTA) een verbinding met hr-directeuren. Zo ontstaan steeds meer functionele netwerken rond Economic Board Utrecht die helpen om het vliegwiel vaart te geven.”
Kansrijke verbindingen
Utrecht, Heart of Health is goed ontvangen. “Zowel in de regio als daarbuiten, bijvoorbeeld door partijen uit de vastgoedsector. Die zien het als een logisch profiel en vinden het verstandig dat Utrecht een duidelijke keuze heeft gemaakt. Nu is het zaak onze collectieve boodschap uit te dragen en om bijvoorbeeld specifieke congressen naar de regio te halen. In Den Haag en Brussel, maar bijvoorbeeld ook bij recente werkbezoeken aan San Francisco, Kopenhagen en Noordrijn-Westfalen.
Afhankelijk van de gesprekspartners communiceren we dan de hoofdlijnen of gaan meer de diepte in. Daarbij blijkt dat op deelgebieden van Utrecht, Heart of Health internationaal kansrijke verbindingen kunnen worden gelegd.”
Daarom brengt Economic Board Utrecht in samenspraak met boardleden in kaart welke buitenlandse regio’s passende podia zijn voor de Utrechtse boodschap. “Bijvoorbeeld omdat de ecosystemen overeenkomen. Als je op elkaar lijkt, is samenwerking eenvoudiger.”
Complimenten voor consortium
Als concreet, aansprekend voorbeeld van de regionale lobby wijst Dijkman op het Utrechtse Cartesiusgebied. “Deze nieuwe stadswijk wordt een van de tien proeftuinen waar de Wereldgezondheidsorganisatie van de VN de invloed van de leefomgeving op gezondheid in kaart brengt. Dit is bij uitstek een ‘exportproduct’ waarmee de regio Utrecht wereldwijd impact wil maken, als internationale gezondheidsmetropool. Complimenten voor het consortium dat dit voor elkaar kreeg.”
Nationale draaischijf
Naast het in de etalage zetten van Utrecht werkt Economic Board Utrecht ook volop aan het versterken van de regionale economie. “Zoals bij de arbeidsmarktkrapte, wellicht het meest urgente actuele aandachtsveld Nederland en zeker voor onze regio. Op grote schaal moeten we mensen om- en bijscholen via de juiste opleidingen. Utrecht Talent Alliantie speelt daarbij een centrale rol. Verder gaat de lobby voor meer financiële middelen onverminderd door, bijvoorbeeld voor innovatiekracht en bereikbaarheid. Om onze rol als nationale draaischijf te kunnen blijven vervullen en toekomstige groei mogelijk te maken, is veel geld nodig.”
Ander aandachtsveld is het campusbeleid. “De overheid hecht grote waarde aan de ontwikkeling van concentraties van bedrijvigheid en kennis met een sterke R&D-component. Tot nu toe heeft in de regio alleen het Utrecht Science Park een officiële campusstatus. Als meer concentraties als zodanig erkend worden, is het mogelijk om aanspraak te maken op aanvullende overheidsfondsen.”
Stilstand is achteruitgang
Vrijwel tegelijkertijd met de introductie van Utrecht, Heart of Health werd regio Utrecht uitgeroepen tot meest competitieve economische regio van Europa. In dit driejaarlijkse onderzoek maakt Utrecht steevast deel uit van de top-3. Als het al zo goed gaat, zijn alle inspanningen van Economic Board Utrecht dan überhaupt nodig? “Stilstand is achteruitgang,” zegt Dijkman. “Ontwikkelingen gaan razendsnel. Rust je als regio op je lauweren dan sta je zo op achterstand.”
De urgentie hangt volgens Dijkman ook samen met de populariteit van dit gebied. “Het is een gewilde plek om je te vestigen, om te werken en te wonen; centraal gelegen en met hoogwaardige voorzieningen. Samen met de grote groeiopgave maakt het dat Utrecht niet alleen kan kiezen maar dat ook moet doen. Ik zei het al eerder: kiezen is gekozen worden. De ruimte is beperkt. Met een duidelijk profiel kunnen we specifieke bedrijvigheid aantrekken en zo de regionale economie gericht en met oog voor de toekomst versterken. Daar hebben niet alleen bedrijven maar ook inwoners baat bij. Een gezonde economie is immers een cruciale randvoorwaarde voor de brede welvaart in deze regio.”
Na een studie Internationale Bedrijfskunde startte Michiel Dijkman (38) zijn loopbaan in de financiële sector. “Na verloop van tijd kwam daarbij de nadruk te liggen op strategie en beleid, met het snijvlak van publiek en privaat als werkterrein. Vervolgens was ik actief voor een consultancybureau in Den Haag en Brussel, om later de overstap te maken naar Samsung. Hier zette ik onder meer een afdeling corporate affairs op en was verantwoordelijk voor communicatie in de Benelux.”
Na Samsung trad Dijkman toe tot de managementboard van Nuffic, een organisatie die internationalisering in het onderwijs bevordert. “Naast mijn werk bekleedde ik maatschappelijke rollen in raden van toezicht en advies. Het leverde een waardevol politiek en bestuurlijk netwerk op.”
Geen historie
Begin 2022 kreeg Dijkman de vraag of het directeurschap van Economic Board Utrecht hem iets leek. “Mijn eerste reactie was dat ik geen ervaring had in deze regio. Dat bleek bij de procedure juist een voordeel: zonder roots in het gebied kon ik alle stakeholders onbevangen tegemoet treden.”
Dijkman kwam aan boord vlak voor ondertekening van de oprichtingsakte voor de nieuwe organisatie, met burgemeester van Utrecht Sharon Dijksma als voorzitter.
“De aanleiding was dat het in de metropoolregio Utrecht ontbrak aan een topnetwerk van CEO’s die adviseren, lobbyen en extern netwerken. Ook ontbrak het aan een krachtige uitvoeringsorganisatie die investeert in innovatie in de regio.”
Daarom zijn de activiteiten van EBU ‘oude stijl’ nu grofweg verdeeld over twee organisaties: Economic Board Utrecht en ROM Utrecht Region. “Economic Board Utrecht als onafhankelijk topnetwerk dat niet alleen intern verbindt, maar vooral ook de regio extern uitdraagt, bijvoorbeeld in Den Haag en Brussel en Utrecht internationaal in de etalage zet. Daarbij is er een scherp oog voor wereldwijde ontwikkelingen en de impact daarvan op deze regio.”
“Daarnaast bouwt de Regionale Ontwikkelingsmaatschappij aan regionale innovatieve ecosystemen. Ze ondersteunt start- en scale-ups binnen haar focusgebieden en investeert in deze bedrijven. We trekken veel samen op en zijn ook in hetzelfde pand gevestigd.”
Persoonlijk netwerk
Binnen Economic Board Utrecht is de triple helix vertegenwoordigd. “Op dit moment bestaat de board uit vijftien vertegenwoordigers vanuit het bedrijfsleven, vijf van kennisinstellingen en vijf van overheden (zie kader, red.). Die verhouding is een bewuste keuze. Toekomstige uitbreiding zal vooral komen uit het bedrijfsleven.”
Boardleden nemen deel op persoonlijke titel. “Uitgangspunt is dat iemand CEO of bestuurslid is van een organisatie. Is hij of zij onverhoopt verhinderd dan wordt geen vervanger gestuurd. Zo ontstaat een hecht netwerk dat elkaar ook onderling weet te vinden.”
Door de ontmoetingen van bestuurders ontstaan ook nieuwe verbindingen, zoals een dependance van Hogeschool Utrecht in Hilversum of een samenwerking tussen Nyenrode en Universiteit Utrecht.
Voorzitter Dijksma vervult haar rol met verve, benadrukt Dijkman: “Zij zet zich gedreven in voor de board en daarmee de regio, en zorgt ervoor dat we op de juiste plekken binnenkomen.”
Focus als voorwaarde
Doelstelling van Economic Board Utrecht is om de regionale economie toekomstgericht en duurzaam te versterken. “Daartoe zetten de leden hun netwerk, lobby- en denkkracht in. Zij helpen de regionale boodschap en uitdagingen voor het voetlicht te brengen, in Den Haag en Brussel maar zeker ook daarbuiten.”
Bij de inzet van de board is focus onmisbaar. “Het is een voorwaarde om de regio succesvol uit te dragen. En een collectieve focus helpt ook om regionale stakeholders te verbinden.”
Breed draagvlak
Als geliefde centrale en groene regio voor bedrijven en inwoners zijn er in Utrecht ook uitdagingen rondom arbeidsmarktkrapte, woningbouw, bereikbaarheid en innovatie. Een aantrekkelijk profiel helpt om investeringen, bedrijven en talent aan te trekken op specifieke thema’s. Tot voor kort had de regio een minder sterk profiel. Dat bleek onder andere uit gesprekken met het Rijk, Kamerleden en instituten wereldwijd.
Als centraal thema waarmee de regio Utrecht internationaal naam wil maken, werd in maart 2023: Utrecht, Heart of Health gelanceerd. “Het statement refereert aan deze regio als kloppend hart van een gezonde samenleving, met gezonde mensen in een gezonde leefomgeving. Hiermee is aansluiting gezocht bij de sterke punten en het brede draagvlak voor de thematiek gezond stedelijk leven. Ook sluit Utrecht, Heart of Health aan bij de drie sterke economische clusters in de regio: gezondheid, duurzaamheid en digitalisering. Het profiel is in Nederland zeker onderscheidend; er zijn wel raakvlakken met Leiden, Nijmegen en Sittard, maar in die regio’s ligt het zwaartepunt elders.”
Schuren
Consequentie van de focus is dat er ook dingen zijn die je niet benadrukt, stelt Dijkman. “Je kunt niet alle aspecten van de regio met succes uitdragen. Daarom concentreert Economic Board Utrecht zich op die elementen die Utrecht onderscheidend maken en waarmee de regio wil groeien. Zo brengen we de kwaliteit van het ecosysteem steeds een stapje verder. Er zijn zeker andere onderdelen die bijdragen aan de kracht van de regionale economie; denk aan de maakindustrie. Alleen zetten we die niet in de etalage. Dat schuurt wel eens, maar is onvermijdelijk. Want kiezen is gekozen worden. Uiteindelijk draagt een sterk Utrechts ecosysteem bij aan alle bedrijven en talenten.”
Vliegwiel krijgt vaart
De voltallige Economic Board komt drie tot vier keer per jaar fysiek bij elkaar. “Altijd met een inhoudelijk programma, bijvoorbeeld op het Hilversumse Mediapark of bij een werkbezoek van minister Adriaansens van Economische Zaken. Ook staat een meeting soms volledig in het teken van een belangrijk thema als het vestigingsklimaat. Naast de board is er een kleiner kernteam waarmee we de praktische uitwerking van de strategie afstemmen; denk aan lobbystukken.”
Verder is een aantal onderliggende allianties actief, bijvoorbeeld met de public affairs-specialisten van de organisaties. “En de positioneringsstuurgroep met marketingdirecteuren van boardleden heeft veel werk verzet rond de introductie van Utrecht, Heart of Health. Ook is er samen met de Utrecht Talent Alliantie (UTA) een verbinding met hr-directeuren. Zo ontstaan steeds meer functionele netwerken rond Economic Board Utrecht die helpen om het vliegwiel vaart te geven.”
Kansrijke verbindingen
Utrecht, Heart of Health is goed ontvangen. “Zowel in de regio als daarbuiten, bijvoorbeeld door partijen uit de vastgoedsector. Die zien het als een logisch profiel en vinden het verstandig dat Utrecht een duidelijke keuze heeft gemaakt. Nu is het zaak onze collectieve boodschap uit te dragen en om bijvoorbeeld specifieke congressen naar de regio te halen. In Den Haag en Brussel, maar bijvoorbeeld ook bij recente werkbezoeken aan San Francisco, Kopenhagen en Noordrijn-Westfalen.
Afhankelijk van de gesprekspartners communiceren we dan de hoofdlijnen of gaan meer de diepte in. Daarbij blijkt dat op deelgebieden van Utrecht, Heart of Health internationaal kansrijke verbindingen kunnen worden gelegd.”
Daarom brengt Economic Board Utrecht in samenspraak met boardleden in kaart welke buitenlandse regio’s passende podia zijn voor de Utrechtse boodschap. “Bijvoorbeeld omdat de ecosystemen overeenkomen. Als je op elkaar lijkt, is samenwerking eenvoudiger.”
Complimenten voor consortium
Als concreet, aansprekend voorbeeld van de regionale lobby wijst Dijkman op het Utrechtse Cartesiusgebied. “Deze nieuwe stadswijk wordt een van de tien proeftuinen waar de Wereldgezondheidsorganisatie van de VN de invloed van de leefomgeving op gezondheid in kaart brengt. Dit is bij uitstek een ‘exportproduct’ waarmee de regio Utrecht wereldwijd impact wil maken, als internationale gezondheidsmetropool. Complimenten voor het consortium dat dit voor elkaar kreeg.”
Nationale draaischijf
Naast het in de etalage zetten van Utrecht werkt Economic Board Utrecht ook volop aan het versterken van de regionale economie. “Zoals bij de arbeidsmarktkrapte, wellicht het meest urgente actuele aandachtsveld Nederland en zeker voor onze regio. Op grote schaal moeten we mensen om- en bijscholen via de juiste opleidingen. Utrecht Talent Alliantie speelt daarbij een centrale rol. Verder gaat de lobby voor meer financiële middelen onverminderd door, bijvoorbeeld voor innovatiekracht en bereikbaarheid. Om onze rol als nationale draaischijf te kunnen blijven vervullen en toekomstige groei mogelijk te maken, is veel geld nodig.”
Ander aandachtsveld is het campusbeleid. “De overheid hecht grote waarde aan de ontwikkeling van concentraties van bedrijvigheid en kennis met een sterke R&D-component. Tot nu toe heeft in de regio alleen het Utrecht Science Park een officiële campusstatus. Als meer concentraties als zodanig erkend worden, is het mogelijk om aanspraak te maken op aanvullende overheidsfondsen.”
Stilstand is achteruitgang
Vrijwel tegelijkertijd met de introductie van Utrecht, Heart of Health werd regio Utrecht uitgeroepen tot meest competitieve economische regio van Europa. In dit driejaarlijkse onderzoek maakt Utrecht steevast deel uit van de top-3. Als het al zo goed gaat, zijn alle inspanningen van Economic Board Utrecht dan überhaupt nodig? “Stilstand is achteruitgang,” zegt Dijkman. “Ontwikkelingen gaan razendsnel. Rust je als regio op je lauweren dan sta je zo op achterstand.”
De urgentie hangt volgens Dijkman ook samen met de populariteit van dit gebied. “Het is een gewilde plek om je te vestigen, om te werken en te wonen; centraal gelegen en met hoogwaardige voorzieningen. Samen met de grote groeiopgave maakt het dat Utrecht niet alleen kan kiezen maar dat ook moet doen. Ik zei het al eerder: kiezen is gekozen worden. De ruimte is beperkt. Met een duidelijk profiel kunnen we specifieke bedrijvigheid aantrekken en zo de regionale economie gericht en met oog voor de toekomst versterken. Daar hebben niet alleen bedrijven maar ook inwoners baat bij. Een gezonde economie is immers een cruciale randvoorwaarde voor de brede welvaart in deze regio.”
LEDEN ECONOMIC BOARD UTRECHT
-Sharon Dijksma (voorzitter) - burgemeester Gemeente Utrecht
-Michiel Dijkman - Directeur Economic Board Utrecht
-Frederieke Leeflang - Voorzitter RvB NPO
-Kirsten Konst - Lid groepsdirectie Rabobank
-Lidwien Suur - Lid RvB Achmea
-Wouter Koolmees - President-directeur NS
-Susanne Schilderman - Wethouder Gemeente Utrecht | MRU
-Johan Spronk - Voorzitter CvB ROC Midden Nederland
-Thijs Otto van Es - Algemeen Directeur FC Utrecht
-Arno Scheepers - Wethouder Gemeente Hilversum
-Jeroen Bartelse - Algemeen directeur TivoliVredenburg
-Wilma Scholte op Reimer - Voorzitter CvB Hogeschool Utrecht
-Cécile Cluitmans - Directeur Arcadis Nederland BV
-Robert Strijk - Gedeputeerde Provincie Utrecht | MRU
-Arjan van den Born - Algemeen Directeur ROM Utrecht Region
-Arno Otto - CTO Talpa Network
-Judith Oprins - Vice President, Head of Global Lab Management and Site Lead NL Genmab
-Jos Baeten - CEO a.s.r.
-Duncan Hoy - CEO PLUS Retail
-John van Vianen - Executive Director B2B VodafoneZiggo
-Koen Becking - Rector Magnificus Nyenrode Business Universiteit
-Jeroen van Hooff - CEO Koninklijke Jaarbeurs
-Willem-Jan Stegeman - Wethouder Gemeente Amersfoort | MRU
-Erik Oostwegel - CEO Royal Haskoning DHV
-Onno Dwars - CEO Ballast Nedam Development
-Margriet Schneider - Voorzitter RvB UMC Utrecht
-John Voppen - CEO ProRail
-Hans Brug - Directeur-Generaal RIVM
-Anton Pijpers - Voorzitter CvB Universiteit Utrecht
delen:
.jpg)
.gif)
.jpg)
.gif)
.gif)
Utrecht Business Nr3 2023
» Fort de Gagel viert eenjarig bestaan met bijzonder bier: Duurzame toekomst voor historisch complex
» Internationaal ondernemen vraagt om internationaal verzekeren. Verzeker uw succes in het buitenland
Lees volledige uitgave online
