Hoe zit het ook alweer met het recht op vakantie?
In onze arbeidsrechtpraktijk krijgen we met regelmaat vragen van werkgevers hoe het ook alweer zit met de regels rondom vakantie. Denk hierbij aan het recht op vakantie, vakantie en ziekte en het vervallen van vakantiedagen. Met de zomervakanties op komst lijkt het ons een goed moment om in deze column een kort overzicht te geven van de spelregels voor werkgever en werknemer bij vakantie.
Recht op vakantie
Elke werknemer die fulltime werkt, heeft recht op twintig wettelijke vakantiedagen per jaar (naar rato van het dienstverband). Tijdens de vakantie wordt het gebruikelijke loon doorbetaald. Daaronder valt niet alleen het bruto maandsalaris, maar ook andere structurele looncomponenten zoals vakantie- en onregelmatigheidstoeslag.
De werkgever kan naast de wettelijke vakantiedagen ook bovenwettelijke vakantiedagen aanbieden. Ook bij het opnemen van bovenwettelijke vakantiedagen moet het volledige loon worden betaald. De (boven)wettelijke vakantieaanspraak is vaak ook in cao’s geregeld.
Een vakantieaanvraag mag een werkgever alleen weigeren wegens gewichtige redenen. Denk hierbij aan het voorbeeld dat de bedrijfsvoering ernstig verstoord raakt vanwege de afwezigheid van de werknemer.
Vervallen vakantiedagen
Wettelijke vakantiedagen die niet zijn opgenomen, komen een half jaar na het kalenderjaar waarin ze zijn opgebouwd, te vervallen. De wettelijke vakantiedagen die in 2023 zijn opgebouwd, vervallen dus per 1 juli 2024 als deze niet voor de vervaltermijn van 1 juli zijn opgenomen. Voorwaarde hiervoor is wel dat een werkgever de werknemer actief aanspoort én in de gelegenheid stelt om de wettelijke vakantiedagen tijdig op te nemen. Als de werkgever dit niet of onvoldoende doet, vervallen de wettelijke vakantiedagen niet. De wettelijke vakantiedagen komen ook niet te vervallen als de werknemer niet in staat is geweest om deze op te nemen, bijvoorbeeld wegens ziekte (zie hieronder). Voor de bovenwettelijke vakantiedagen geldt deze vervaltermijn niet. Deze verjaren vijf jaar na het jaar waarin ze zijn opgebouwd.
Tip: informeer individuele werknemers ruim op tijd, bij voorkeur meerdere keren, over hun openstaande wettelijke vakantiedagen en het komen te vervallen van deze dagen als ze niet vóór 1 juli worden opgenomen. Vanzelfsprekend moet de werkgever de werknemer dan dus wel daadwerkelijk in staat stellen om hun wettelijke vakantiedagen op te nemen.
Vakantie en ziekte
Als een werknemer voor of tijdens de vakantie ziek wordt, mogen de ziektedagen niet als vakantiedagen worden beschouwd. Dit mag alleen als de werknemer hiermee schriftelijk heeft ingestemd. Houd er rekening mee dat een zieke werknemer pas (wettelijke) vakantiedagen kan opnemen, als hij kan re-integreren. Als een zieke werknemer geen re-integratiemogelijkheden heeft, is dit niet mogelijk. De werknemer wordt in dat geval niet in staat geacht om daadwerkelijk te genieten van zijn vakantie. Dit is ook de reden dat de wettelijke vakantiedagen van zieke werknemers zonder re-integratiemogelijkheden niet komen te vervallen. Houd er daarnaast rekening mee dat een zieke werknemer recht heeft op 100% van het loon als hij tijdens ziekte op vakantie gaat, ook als hij minder dan 100% (bijvoorbeeld 70%) krijgt doorbetaald vanwege zijn ziekte.
Heeft u vragen over hoe het precies zit met de rechten en plichten van uw werknemers bij vakantie, neemt u dan contact met ons op via: info@vanbladeladvocaten.nl.
Van Bladel Advocaten wenst u in elk geval een fijne en zorgeloze vakantie!
Deze column is geschreven door mr. Koen Uyterlinde, werkzaam bij Van Bladel Advocaten.