Magazines | Utrecht Business Nr1 2025 | Lees volledige uitgave online

Onbekend bij het grote publiek is High Voltage Engineering een begrip in haar hightech niche. Het bedrijf maakt in Amersfoort sinds 1959 deeltjesversnellers die wereldwijd worden ingezet, voor wetenschappelijk onderzoek en industriële toepassingen. Om de kwaliteit van de organisatie op een nog hoger niveau te brengen, werkt High Voltage Engineering volgens ISO 9001. Provison ondersteunt daarbij.

Tekst: Hans Hajée - Fotografie: Marcel Krijgsman
 
“Er zijn verschillende manieren om deeltjes te versnellen,” vertelt Henri van Oosterhout, directeur van High Voltage Engineering. “Wij ontwikkelen, bouwen en installeren elektrostatische versnellers die werken op basis van een hoge spanning, tot wel 6 miljoen volt. Die worden gekenmerkt door een groot dynamisch bereik in versnelspanning en -stroom en hoge stabiliteit.”
 
Materiaalonderzoek en koolstofdatering
De deeltjesversnellers worden ingezet voor wetenschappelijk onderzoek en industriële toepassingen, met de nadruk op het eerste segment. “Machines worden bijvoorbeeld gebruikt voor materiaalonderzoek (analyse en modificatie van materialen), zoals het versnellen van ionen voor halfgeleiders, stofdeeltjes voor de ruimtevaart of elektronen voor het uitharden van toplagen van bureaubladen. En op de universiteit in Groningen staat een machine voor koolstofdatering voor oudheidkundig onderzoek.”
 
Voelsprieten
Met 70 medewerkers richt High Voltage Engineering zich op bijzondere toepassingen. “Daarom zijn we continu alert op nieuwe ontwikkelingen. De voelsprieten staan altijd aan, bijvoorbeeld tijdens conferenties en in gesprekken met wetenschappers. Op basis daarvan wordt de ontwikkelingsrichting van de volgende generatie machines bepaald. Wacht je daarmee tot een klantvraag komt dan ben je vaak te laat.”
 
Altijd spannend
Afnemers zijn meestal universiteiten en onderzoekscentra. “Wereldwijd leveren we jaarlijks maximaal zes machines. Die worden op maat gebouwd volgens klantspecificatie, met een scherp oog voor het doel van een onderzoek. Zo’n versneller bestaat veelal uit vaste bouwstenen maar krijgt altijd aanvullende elementen. Regelmatig komen we daarbij op onbekend terrein; sommige componenten zijn nog nooit eerder gemaakt. Onze wetenschappers spitten dan publicaties door en praten met andere experts. Realiseer je daarbij dat een machine in één keer goed moet zijn. Het is dus altijd spannend; we krijgen geen tweede kans.”
 
Funding als bottleneck
Beslissingstrajecten duren lang. “Voor het plaatsen van zo’n grote machine is een passend gebouw nodig. Dat is kostbaar, net als het inhuren en opleiden van mensen die ermee moeten werken. Financiering komt vaak vanuit de overheid, waarbij allerlei partijen en belangen een rol spelen.”
Een aanvraag gaat niet door omdat de klant zich bedenkt, maar omdat de funding niet rondkomt. “Offertes moeten steeds gedetailleerder zijn. Uitdaging is om een balans te vinden tussen de tijd die we daarin investeren en de verwachte scoringskans.”
 
Euforie na topprestatie
Bij het bouwen van een nieuwe deeltjesversneller is er een spanningsveld tussen techniek en productie, weet manager productie Hilco Mulder. “Onze wetenschappers streven naar perfectie en ontwikkelen het liefst alsmaar verder, terwijl de productieafdeling verantwoordelijk is voor tijdige levering. De deadline vormt altijd een stok achter de deur.”
Elke machine wordt in Amersfoort bedacht, gebouwd en getest. Van Oosterhout: “Dan wordt alles in delen verscheept naar het buitenland en daar werkend opgeleverd. Als zo’n traject klaar is, hebben onze mensen een topprestatie geleverd. Regelmatig worden wereldrecords gevestigd met deze machines. Daar gaat jaren werk aan vooraf. Als het dan lukt, is de euforie terecht groot.”
 
Down to earth
High Voltage Engineering blijft streven naar verbetering. “Dat is een tweede natuur,” stelt Mulder. “Ook wordt bij aanbestedingen regelmatig gevraagd naar een ISO 9001-certificering. Samen waren deze overwegingen reden om een certificeringstraject te starten en zo het bedrijf op een nog hoger niveau te brengen.”
Bij de zoektocht naar een adviseur die hierbij kon helpen, gaf een bedrijf uit het netwerk de suggestie om het gesprek aan te gaan met Wouter van Bommel van Provison. “Er was direct een klik. Wouter is down to earth en past bij onze kernwaarden. Iemand zonder blabla die zegt waar het op staat en iedereen bij de les houdt.”
 
Lange rijen ordners
“High Voltage Engineering heeft een uniek product,” weet Van Bommel. “Maar ook bij dit bedrijf gaat het om processen, doelen en het beheersen van risico’s. De onderliggende systematiek voor ISO 9001 is vergelijkbaar met die bij andere productiebedrijven.”
In een aantal sessies is een gezamenlijke aanpak bepaald. “De tijd die het behalen en behouden van certificering zou kosten, was een belangrijke randvoorwaarde,” zegt Mulder. “Ook bestond een schrikbeeld van lange rijen ordners met protocollen en formulieren. Daar is gelukkig geen sprake van.”
 
Brand voorkomen
“We benaderen ISO 9001 vooral praktisch en kijken pragmatisch naar risico’s,’’ verduidelijkt Van Bommel. “Wat wil je beheersen en vastleggen, waarbij is dat niet nodig? In technische bedrijven werken vaak doeners. Problemen worden opgelost en iedereen gaat over tot de orde van de dag. Door ISO 9001 word je gedwongen de oorzaak te achterhalen en er aantoonbaar voor te zorgen dat iets niet nog een keer misgaat. Het dwingt dus niet alleen om de brand te blussen, maar ook om te voorkomen dat deze weer oplaait. Bijvoorbeeld door het proces aan te passen of aanvullende opleidingen te volgen.”
Vooral de overdrachtsmomenten tussen verschillende afdelingen en medewerkers luisteren nauw. “Dat zijn momenten waarop ruis kan ontstaan die verderop in het proces voor problemen zorgt.”
 
Audits
Een certificerende instantie controleert tijdens een audit of ISO 9001 op de juiste manier wordt toegepast. “Dan moet je aantonen hoe processen zijn geborgd en risico’s worden beperkt,” zegt Van Bommel. “Om de drie jaar vindt een hercertificering plaats waarbij het hele bedrijf wordt doorgelicht, tussentijds zijn er steekproeven.” Van Bommel kent het klappen van de zweep. “Ik was eerder werkzaam bij een certificerende instantie en begeleid jaarlijks tientallen audits.”
 
Structureel verbeteren
High Voltage Engineering werkt nu zes jaar volgens de ISO 9001-systematiek. “Dat heeft ons veel gebracht,” stelt Van Oosterhout. “Als het gaat om processen en risico’s is er een kwaliteitsslag gemaakt. Ook pakken we verbetering structureel aan. Bijvoorbeeld door op basis van klachten van klanten jaarlijks vier hoofdthema’s te bepalen waarmee we structureel aan de slag gaan.”
 
Objectief en kritisch
Over de rol van Provison zijn Mulder en Van Oosterhout eensluidend positief. “Naast Wouters vakkennis is het zeker zo dat vreemde ogen dwingen. Als collega’s onder elkaar ga je soms onaangename vragen uit de weg. In zijn rol is Wouter objectief en als het moet ook kritisch. Als we in een eerdere meeting iets afgesproken hebben, vraagt hij altijd naar de voortgang. Zo bewaakt hij het proces en houden we samen de vaart erin.”
 
 

De drie P’s van Provison
 Een aanbesteding met een verplichting tot ISO 9001-certificering is regelmatig aanleiding om met kwaliteitsmanagement aan de slag te gaan. “Vaak gaat al veel goed en is een bedrijf succesvol met hun product of dienst,” zegt Wouter van Bommel. “We brengen dan structuur aan, borgen de kwaliteit en zetten de puntjes op de i. De hoeveelheid tijd die dat kost, valt dus erg mee.” Er zijn ook bedrijven die ISO 9001 al bij het starten en opschalen van hun organisatie implementeren. “ISO 9001 is dan een goed raamwerk bij toekomstige groei.”
 
Bij de inzet van Provison staan drie kernwaarden centraal. “Allereerst praktisch; we creëren geen papieren tijgers maar doen wat nodig is. Ook streven we naar partnership en staan naast de ondernemer. Derde pijler is plezier, met een hecht team dat veel lol heeft. Dat zorgt voor een ontspannen sfeer die ook klanten aanspreekt.”
 
Provison heeft zes vaste medewerkers en een flexibele schil. “Onze branche kent veel eenpitters en een aantal corporate organisaties. Als middelgroot kantoor combineren wij het beste van twee werelden. Er is een brede expertise voor certificering op het gebied van kwaliteit, veiligheid en milieu. Tegelijkertijd zorgt de menselijke maat voor een persoonlijke benadering. Daarom is de onderlinge klik erg belangrijk.”
 
In twintig jaar heeft Provison een goede naam opgebouwd bij certificerende instellingen. “Dat geeft vertrouwen. Klantrelaties zijn vaak lang, waarbij we samen werken aan een lerende organisatie. Het ISO 9001-certificaat is dan de kers op de taart, maar de echte meerwaarde zit in het continue verbeterproces.”

 
www.provison.nl
 
 

delen: