Magazines | Utrecht Business Nr 4 2020 | Lees volledige uitgave online

De regio Utrecht beschikt sinds medio 2020 over een ontwikkelingsmaatschappij. Door ondersteuning bij innoveren, investeren en internationaal ondernemen versterkt de ROM Utrecht Region de economische structuur. Daarbij ligt de nadruk op drie aandachtsvelden: digitalisering, duurzaamheid en gezondheid. Directeur Arjan van den Born: "Dit zijn d? thema's bij uitstek waar bedrijven zich op dit moment mee bezig houden."

"Krachtige economie nog verder versterken"

Arjan van den Born directeur nieuwe ROM Utrecht Region

Arjan van den Born trad per 1 juli aan als directeur van de ROM Utrecht Region. Daarvoor was hij hoogleraar digitaal on-dernemerschap aan Tilburg University en academisch directeur van de Jheronimus Academy of Data Science. "Ik ben gek op dingen maken, zowel fysiek als een orga-nisatie van begin af aan opbouwen. Dat matcht prima met deze nieuwe regionale ontwikkelingsmaatschappij. Onze opgave: een economisch krachtig gebied nog verder versterken."

Impuls door corona

Dat gebeurt in een wereld die in hoog tempo verandert. "Bedenk bijvoorbeeld hoe snel dienstverleners gedigitaliseerd zijn. Door de coronacrisis krijgen deze ontwikkelingen een extra impuls. Steeds meer bestaande bedrijven realiseren zich dat ze zich aan moeten passen, moeten innoveren. Maar het is ook een tijd die kansen biedt voor be-drijven met nieuwe oplossingen. Voor beide kampen kan de ROM veel betekenen."

Beloftevolle bedrijven binden

De ROM ondersteunt bij innoveren, in-

vesteren en internationaal ondernemen. "Bijvoorbeeld bij de start, de ontwikkeling van idee tot bedrijf. Vervolgens door toegang tot financiering, zowel met eigen fondsen als via InvestNL en EU."

Hiermee voorziet de ROM in een grote be-hoefte. "60% van de vroege fase financiering wordt gedaan door de regionale ontwikke-lingsmaatschappijen. Utrecht ontbeerde zo'n organisatie. Kansrijke bedrijven vestigden zich daarom vaak in regio's om ons heen; daar was immers wel ROM-financiering beschikbaar." Dat hoeft nu niet meer. "De regio kan beloftevolle bedrijven aan zich binden. Dat versterkt de economie en levert werkgelegenheid op."

Twee fondsen

De ROM beschikt over twee eigen fondsen. "Allereerst een proof of concept-fonds, tot 250.000 euro in converteerbare achterge-stelde leningen," zegt Van den Born. "Dit is vooral bedoeld voor de eerste fase van innovatieve startups. In die periode wordt een product of dienst ontwikkeld, vindt een bedrijf de eerste klanten en kan het zijn

levensvatbaarheid bewijzen."

Het tweede ROM-fonds richt zich op scale-ups. "Samen met partners finan-cieren we hierbij tot enkele miljoenen. Bedrijven kunnen zo hun activiteiten uitbouwen; de R&D versterken, een verkoopteam vormen of wellicht een proeffabriek opzetten." Groeien bedrijven verder door dan legt de ROM verbinding met financiers als NL-Invest. "Ook com-merci?le partijen komen dan in beeld. Dat is ook het doel. De ROM investeert als de markt dat nog niet of niet volledig aandurft. Zodra dat wel het geval is, zit onze financieringstaak erop."

economische ontwikkelingen

Tekst: Hans Haj?e Fotografie: Joost Franken

500 arbeidsplaatsen

Brengt groei bedrijven over de grens dan ondersteunt de ROM ook daarbij. "En bij het aantrekken van buitenlandse be-drijven spelen we eveneens een rol. Al zit hier als gevolg van corona stevig de rem op, het afgelopen halfjaar vestigden zich toch twintig buitenlandse bedrijven in de regio. Samen zijn ze goed voor 500 arbeidsplaatsen."

Bij de buitenlandse acquisitie kiest de ROM voor focus. "In overleg met het bestaande bedrijfsleven richten we ons vooral op ondernemingen uit sectoren

die iets toevoegen aan het regiona-le economische netwerk. Al wil dat natuurlijk niet zeggen dat we een grote werkgever uit een ander segment laten lopen."

Honderden miljarden

Van den Born ziet ook een belangrijke taak voor de ROM weggelegd bij het binnenhalen van nationale en Europese subsidies. "Er zijn grote groeifondsen om innovatie en R&D te bevorderen. Europees gaat het om honderden miljarden. We moeten ervoor zorgen dat

minimaal een evenredig deel hiervan in deze regio wordt ingezet."

Die middelen richten zich vooral op een toekomstbestendige economie. "Daarom is het cruciaal dat er een gedeelde visie is over de beoogde economische ontwikkeling in de regio. Waarop moeten innovatie en investerin-gen gericht zijn met het oog op de toe-komst?" Want het statement no money, no mission geldt evenzeer andersom. "Alleen als onze missie helder is, kun-nen we met succes een beroep doen op subsidies en groeifondsen."

Arjan van den Born

"We doen al veel en kunnen steeds meer. Dus weet ons te vinden."

Eensluidende visie

Bij het formuleren van de regionale economische doelstellingen speelt de economic board een centrale rol. "De EBU krijgt een andere positie dan voor-heen," verduidelijkt Van den Born. "Hun werkorganisatie gaat op in de ROM. De nieuwe economic board is de plek waar overheden, bedrijfsleven en kennisin-stellingen samen een economische visie bepalen en de bijbehorende agenda vaststellen. De ROM voert deze agenda vervolgens uit. Daarbij is het belangrijk om de regionale speerpunten eenslui-dend en krachtig voor het voetlicht te brengen in Den Haag en Brussel."

Digitale spil

E?n ding is zeker: de economie van de toekomst zal digitaal zijn. "Software is ea-ting the world," stelt Van den Born. Ook in deze regio. "Al is het van buitenaf niet altijd zichtbaar, bij zakelijke dienstverle-ners wordt de digitale component steeds groter. Bijvoorbeeld bij HydroLogic. Deze Amersfoortse onderneming maakt watersystemen weerbestendig en klimaatadaptief. Van oorsprong een consultancybedrijf is sterk ingezet op de ontwikkeling van software die ook internationaal wordt vermarkt. Of neem Sustainer Homes uit Utrecht. Dit bedrijf biedt een circulair houten bouwsysteem aan. Maar de kern van hun activiteiten is een software-oplossing waarmee architecten duurzame woningen kunnen ontwerpen."

Op het eerste oog lijken beide bedrijven actief in traditionele sectoren als consul-tancy en bouw. "Maar in werkelijkheid vormen software en digitale diensten de spil van hun activiteiten. Voorbeelden zoals deze komen er steeds meer."

Uitdagingen bieden kansen

Primaire opgave van de ROM is econo-mische structuurversterking. "In een wereld die volop in transformatie is, gaat dat hand in hand met maatschappelijke opgaven. Om die uitdagingen het hoofd te bieden, helpt de ROM projecten mee van de grond tillen." Ondernemingen zijn daarbij leidend. "Overheden gaan niet trekken aan een dood paard. Maar je ziet in de praktijk dat juist de economi-sche uitdagen grote kansen opleveren. Bedrijven die daarop inspelen, helpen we graag verder."

Thema's van de toekomst

Kan de ROM elk bedrijf dat aanklopt voor ondersteuning van dienst zijn? "Onze inzet concentreert zich op drie aan-dachtsvelden: digitalisering, duurzaam-heid en gezondheid. Het zijn d? thema's bij uitstek waar bedrijven zich op dit

STARTKAPITAAL

Bij de start van ROM Utrecht Region hebben zeven partijen een startkapitaal van 22 miljoen euro beschik-baar gesteld. 8 miljoen daarvan is afkomstig van het ministerie van Economische Zaken. Overige aandeelhouders zijn de provincie Utrecht, de gemeenten Utrecht, Amersfoort en Hilversum, de Universiteit Utrecht en het UMC Utrecht. De aandeelhouders streven naar een fondskapitaal van 50 miljoen euro in 2023.

"Software is eating the world"

moment mee bezig houden. Want daar zit de toekomst, daar ligt de noodzaak."

"Zowel koplopers als bedrijven die zich op deze gebieden verder willen ontwik-kelen, helpen wij graag. Van start-ups en scale-ups tot het innovatieve mkb."

De scope is breed maar niet alomvattend. "Bedrijven die tevreden zijn met hun status quo hebben geen ROM nodig. En als zich een onderneming meldt met een groeibehoefte zonder dat er een link is met de kernthema's, zullen wij ons afvragen of dat wel past. Zo niet dan verwijzen we zo'n bedrijf waar mogelijk uiteraard door naar andere partijen."

Urgente taak

Tijd om de ROM-organisatie in alle rust op te bouwen, is Van den Born niet ge-gund. Op verzoek van het ministerie van Economische Zaken faciliteert de ROM de Corona Overbruggingslening (COL) voor start-ups en innovatieve mkb'ers. In deze regio zijn in dat kader tot nu toe 99 onder-nemingsleningen verstrekt met een totale waarde van 19,8 miljoen euro.

"De COL is een hele concrete, urgente taak. Daardoor was er geen tijd om lang stil te staan bij allerlei processen. We konden

direct onze toegevoegde waarde tonen. Eveneens belangrijk: er was al snel feed-back van klanten."

De ROM is ook al volop bezig met de ker-nactiviteiten. "Zo'n 150 bedrijven hebben ons benaderd voor een investering. De pit-ches en beoordelingen zijn in volle gang."

Slagkracht groeit

Al was er een vliegende start, de ROM is een organisatie in opbouw. "We zijn een start-up, op tal van gebieden nog volop in ontwikkeling," aldus Van den Born. "Onze accountmanagers bijvoorbeeld leren steeds meer bedrijven kennen. En hoe groter hun netwerk, hoe meer verbindingen zij kunnen leggen die ondernemers verder helpen."

De ROM beschikt per eind 2020 over ruim de helft van de beoogde bezetting. "Onze slagkracht zal dus nog fors groeien. Maar al kunnen we nog niet alles leveren, ik roep regionale ondernemers nadrukkelijk op: ga met ons in gesprek. We doen al veel en kunnen steeds meer. Dus weet ons te vinden."

Voor meer informatie: romutrechtregion.nl