Magazines | Utrecht Business Nr1 2023 | Lees volledige uitgave online

Als ervaren adviseur van het familiebedrijf maak je vele unieke, vervelende, heftige, mooie en soms confronterende situaties van dichtbij mee. Die momenten doen je beseffen waarom het familiebedrijf een hele andere benadering nodig heeft dan een ‘gewone’ onderneming. Het verschil zit vooral in de emotie. Bij het ­familiebedrijf wint de emotie het in dit soort gevallen vaak van de ratio. Waarom? Omdat bij ­familiebedrijven de passie en betrokkenheid veel groter zijn.

Fotografie: Janita Sassen

Dat is meteen ook het mooie van een familiebedrijf. Die passie, ­gedrevenheid en trots. Tegelijk is het ook de grootste valkuil. Want hoeveel voorbeelden zijn er niet van ooit ­hechte gezinnen en ­families die na een ‘zakelijk’ geschil nooit meer iets met ­elkaar te maken ­willen hebben? De ­Ondernemingskamer is er druk mee! Natuurlijk gebeurt dit ook bij andere bedrijven, met ­werknemers of ­aandeelhouders. Maar je ­compagnon of directeur is niet hetzelfde als je broer, zus, vader of moeder. Daarom is het juist bij een familiebedrijf van belang dat alle kaarten op tafel liggen en er ­duidelijkheid is én blijft. En dan is ‘nee’ soms ook een antwoord.

Eén blik zegt meer dan duizend woorden
Als adviseur familiebedrijven van Grant Thornton in de regio Utrecht spreek ik met heel veel ondernemers uit het mkb en is het één van mijn taken om alle kaarten op tafel te krijgen. Het probleem is alleen dat niet alle onderwerpen op de agenda staan. Door vooral te luisteren naar de dingen die niet gezegd worden, proberen we ook gevoelige zaken bespreekbaar te maken. De blik waarmee iemand je aankijkt. Hoe iemand een vraag stelt, of dat iemand direct in de verdediging schiet. Of een standaardzin als “Gaat goed, hoor.” terwijl dat niet strookt met wat je ziet. Het non-verbale vertelt meer dan wat je hoort.

Zo kwam ik een keer bij een klant om de jaarrekening te bespreken, maar ik kreeg het gevoel dat er meer aan de hand was. Het huilen stond hem nader dan het lachen. “Op dat moment heb ik m’n laptop dichtgeklapt en zei ik: “Volgens mij moeten we iets anders  bespreken, die jaarrekening komt later wel.”

Lastige vragen stellen zet mensen aan het denken
Volledig voorbereid met een oplossing aan komen dragen, werkt averechts. We zijn er om de weg te wijzen en niet gelijk in oplossingen te denken. Om daar te komen, confronteer ik ze met eenvoudige maar voor hen soms lastige vragen. Het zijn de vragen die normaal niet gesteld worden. Daarbij is er geen goed of fout. Het gaat erom dat je als familie bewuste keuzes maakt. Bij lastige gesprekken zoek ik niet naar verschillen maar naar overeenkomsten. Verschillen kunnen we niet oplossen maar overeenkomsten zijn de ideale brug naar de uiteindelijke oplossing.
Door verschillende (nood)scenario’s te schetsen, zet je mensen aan het denken. Wat gebeurt er als je in het ziekenhuis belandt na een val op de skipiste of als simpelweg je tas wordt gestolen terwijl je in Chili op vakantie bent? Geloof me, die dingen gebeuren gewoon. Of je bedrijf gaat in vlammen op of wordt gehackt. Allemaal voorbeelden uit onze dagelijkse praktijk die vragen om een fundament aan (nood)maatregelen die direct in werking treden als zo’n scenario werkelijkheid wordt.

Slaap lekker
Bij ons draait het om vertrouwen. Niet om het verkopen van een oplossing. Gaat dit vanzelf? 
Nee, zeker niet! Er gaan de nodige diepgaande gesprekken aan vooraf voordat u en wij ervaren of er ruimte is voor het fundament dat zo nodig is voor een optimale zakelijke relatie. Maar ons doel is dat u als ondernemer (nog) rustiger slaapt! Want als het goed geregeld is en er gebeurt iets, dan is er rust in plaats van paniek.

Meer weten? 
Kijk op grantthornton.nl/familiebedrijf of bel mij. Ik maak graag tijd voor een goed gesprek.

Karin van Wijngaarden | Partner Accountancy en adviseur | Grant Thornton, regio Utrecht

delen: