Magazines | Utrecht Business Nr 6 - 2016 | Lees volledige uitgave online

Oproep MKB-Nederland en Port4Growth:

Als het gaat om het aantal groeiondernemingen presteert Nederland matig. Door meer open te staan voor kennis van andere bedrijven, kunnen scale-ups sneller stappen zetten. Een programma van MKB-Nederland en Port4Growth moet kruisbestuiving bevorderen. Beide organisaties doen ook een beroep op de politiek: "Gezien hun bijdrage aan de economie verdienen snelle groeiers minimaal dezelfde aandacht als starters."

Nederland telt relatief veel ondernemers. "Op dat gebied doen we het zelfs beter dan de Verenigde Staten," zegt Leendert-Jan Visser, directeur van MKB-Nederland. "Kijk je echter naar het percentage snelgroeiende bedrijven dan presteert ons land matig, ook Europees gezien. Door de regelgeving is het ondernemerschap hier sterk ingekaderd. Zeker bedrijven met veel dynamiek zoals snelle groeiers hebben daar last van. Neem het voorbeeld van een ondernemer die kansen ziet en daarom het liefst zes mensen ineens aan wil nemen. Door het starre ontslagrecht vindt hij het risico te groot en begint eerst maar eens met twee. Dergelijke verhalen hoor ik vaak. De manier waarop onze arbeidsmarkt is ingericht, belemmert bedrijven in hun ontwikkeling." Een slechte zaak, benadrukt Visser. "Snelle groeiers zijn cruciaal voor de werkgelegenheid en economische groei."

Solitair
Joop de Jong kent snelle groeiers als geen ander. Als ondernemer en oprichter van Port4Growth houdt hij zich al dertien jaar intensief bezig met deze groep ondernemers. Met een omvangrijk netwerk, evenementen als de High Growth Awards, co-creatiesessies en trainingsprogramma's ondersteunt Port4Growth bedrijven bij groei. "Nederland kent veel minder scale-ups dan het Verre Oosten of de VS. Daar zijn netwerkstructuren vanzelfsprekender, makkelijker toegankelijk ook. Nederlandse groeibedrijven opereren vaak relatief solitair. Je merkt toch vaak dat ieder voor zich het wiel aan het uitvinden is. Je collega-groeiondernemer is meestal de beste adviseur en door gebruik van elkaar te maken, kun je fouten vermijden en nog sneller groeien."

Tweerichtingsverkeer
Om deze kruisbestuiving te stimuleren, sloegen MKB-Nederland en Port4Growth de handen ineen. Met het programma "Klein helpt groot" zorgen zij voor uitwisseling van kennis, ervaring en inspiratie tussen ambitieuze groeibedrijven en corporates als ING, PostNL en Pink Elephant. "Nu de crisis achter ons ligt, is er een enorme economische dynamiek," zegt Visser. "Innovaties leiden in hoog tempo tot alternatieve businessmodellen. Om de vinger aan de pols te houden van nieuwe ontwikkelingen en technieken zoeken grote ondernemingen steeds vaker naar verbinding met jonge, innovatieve bedrijven. Die kunnen op hun beurt leren van de ervaring en hoge mate van professionaliteit bij grote corporates."

In het programma nemen beide type bedrijven deel op basis van gelijkwaardigheid. De Jong: "In het verleden heette het dat de corporates het mkb gingen helpen. We hebben dat omgedraaid: klein helpt groot. Er is tweerichtingsverkeer op basis van gelijkheid, met erkenning van de specifieke vaardigheden en mindset van snelle groeiers. Dit bepaalt voor een belangrijk deel de kracht van het programma."

Eyeopeners
Bij de kick-off van "Klein helpt groot" tijdens de High Growth Summit op 24 juni 2016 waren in een unieke setting groeiondernemers, corporates maar ook vertegenwoordigers van politiek en overheid aanwezig. Er is een Groeiagenda opgesteld met tien actiepunten. "Aan de hand daarvan vinden co-creatiesessies plaats over specifieke thema's. Deelnemers gaan samen op zoek naar mogelijke oplossingen. Daarbij is er een natuurlijke interactie tussen corporates en snelle groeiers. De openheid is groot; men is nieuwsgierig naar elkaar kennis." Er ontstaan waardevolle connecties, ziet Visser. "Dat gebeurt niet langs de traditionele formele route via de top van bedrijven, maar rechtstreeks en persoonlijk. Deelnemers zitten daardoor direct midden in elkaars organisaties en netwerken. Ook in de toekomst plukken zij daar de vruchten van."

Pieken en dalen
Personeel is één van de gezamenlijk geformuleerde aandachtsvelden. De Jong: "Een werkgroep heeft het initiatief genomen tot een pilot om de arbeidsmobiliteit te vergroten, inclusief digitaal platform. Door medewerkers uit te wisselen, kunnen zij kennis delen én elkaars pieken en dalen helpen opvangen."

Andere co-creatiesessies gaan over databasemarketing en financiering. "Er zijn veel verschillende financieringsmogelijkheden maar het ontbreekt snelle groeiers vaak aan een goed overzicht," zegt Visser. "Bij deze sessie kijken we niet alleen naar het bestaande aanbod maar gaan een stap verder. Het zou me niets verbazen als beter inzicht in de behoeftes van snelle groeiers ook leidt tot concrete nieuwe financieringsproducten."

Vliegwiel
Tijdens de lancering van "Klein helpt groot" waren zo'n zeventig snelle groeiers aanwezig. De Jong: "Bij de co-creatiesessies die invulling geven aan de actiepunten van de Groeiagenda zijn vervolgens weer nieuwe groeiondernemers aangehaakt. Zo wordt het programma steeds krachtiger en gaat het vliegwiel sneller draaien." In juni 2017 vindt opnieuw een High Growth Summit plaats. "Dan inventariseren we de resultaten en wordt duidelijk waar nog extra inspanningen nodig zijn."

De sleutel tot het stimuleren van groeiondernemingen ligt deels bij de overheid. "Er zijn tal van initiatieven om starters te ondersteunen, bijvoorbeeld via StartupDelta. Hoe belangrijk nieuwe bedrijvigheid ook is, gezien hun bijdrage aan de economie verdienen snelle groeiers minimaal dezelfde aandacht. En gezien het verhoudingsgewijs geringe aantal scale-ups is er in Nederland nog veel winst te halen."

Politieke moed vereist
Om hun potentieel ten volle te benutten, zijn veel Nederlandse groeibedrijven ook in het buitenland actief. "Bij de werving van nieuwe medewerkers zijn ze eveneens vaak internationaal georiënteerd," constateert Visser. "Het is dus van groot belang dat er geen handelsbarrières ontstaan en het vrije verkeer van talent gewaarborgd blijft."

In de aanloop naar de verkiezingen heeft de directeur van MKB-Nederland een oproep voor de politiek. "Durf het aan om iets extra's te ontwikkelen voor snelgroeiende bedrijven. Ondersteun deze doelgroep met specifieke instrumenten, bijvoorbeeld fiscaal of op de arbeidsmarkt. Het zou goed zijn als een volgend kabinet deze handschoen opneemt. Dat vereist politieke moed maar die betaalt zich dubbel en dwars terug."

FINANCIERING BLIJFT BOTTLENECK

Financiering is nog altijd een belangrijke bottleneck voor snelle groeiers. "Ondanks alle initiatieven is Nederland terughoudend als het gaat om risicovolle investeringen," weet Visser. "Banken leggen het accent op zekerheid. Die ontbreekt vaak bij snelle groeiers met nieuwe producten en ideeën." Personeel heeft volgens De Jong financiering afgelost als belangrijkste belemmering voor groeibedrijven. "Maar dit betekent zeker niet dat financiering substantieel eenvoudiger is geworden. Al is er veel kapitaal op de markt, dit vindt nog onvoldoende zijn weg naar snelle groeiers. Dat ligt deels aan de kapitaalverstrekkers maar ondernemers moeten ook de hand in eigen boezem steken. Ze zijn vaak huiverig om hun zeggenschap kwijt te raken. Jammer, want veel bedrijven hebben de potentie om ook internationaal snel door te groeien. Als deze groei alleen uit de cashflow gefinancierd wordt, zet dat een rem op de ontwikkeling."

delen: