Vergoeding structureel overwerk telt mee bij berekening vakantieloon

Volgens de wet heeft een werknemer tijdens vakantie recht op doorbetaling van het loon. Tot voor kort was het de vraag of en wanneer vergoedingen voor gewerkte overuren ook meegenomen moeten worden bij de berekening van het vakantieloon. In een recente zaak heeft de Hoge Raad hierover duidelijkheid gegeven.
 
Het ging in deze zaak om een werknemer die sinds 1992 in dienst was als kraanmachinist bij Mammoet. Tussen 2013 en 2018 had hij jaarlijks 525 tot 1011 uur overgewerkt. Mammoet had de vergoedingen voor de overuren echter niet meegenomen in de berekening van het vakantieloon. De werknemer vond dit onterecht en vorderde nabetaling van achterstallig vakantieloon.
 
Uitspraak Hoge Raad
Onder verwijzing naar de Arbeidstijdenrichtlijn en Europese rechtspraak overweegt de Hoge Raad dat het doel van loondoorbetaling is dat de werknemer tijdens de vakantie in een qua beloning vergelijkbare positie wordt geplaatst als wanneer hij aan het werk zou zijn. De gedachte hierachter is dat de werknemer vrij moet zijn om vakantie op te nemen zonder zich zorgen te hoeven maken dat een belangrijk deel van het loon dat hij verdient met overwerk, niet wordt doorbetaald.
 
Verder overweegt de Hoge Raad dat onderscheid moet worden gemaakt tussen incidenteel en onvoorspelbaar overwerk, en overwerk op een regelmatige basis. Vanwege het uitzonderlijke en onvoorspelbare karakter maken vergoedingen voor incidenteel gemaakte overuren namelijk geen deel uit van het gewone loon. Vergoedingen voor overwerk dat op regelmatige basis wordt verricht en waarbij de vergoeding een belangrijk deel uitmaakt van het totale loon, maken daarentegen wél onderdeel uit van het loon.
 
Aan de hand hiervan concludeert de Hoge Raad dat de vergoedingen voor overwerk dat op regelmatige basis wordt verricht en waarbij de vergoeding een belangrijk deel uitmaakt van het totale loon, meegenomen moeten worden bij de berekening van het vakantieloon. Volgens de Hoge Raad volgt níet uit Europese rechtspraak dat overwerkvergoedingen alleen meegenomen moeten worden bij de berekening van vakantieloon als de werkgever op basis van de arbeidsovereenkomst bevoegd was om de werknemer te verplichten tot overwerk. Het gaat er om dat het overwerk op een regelmatige basis wordt verricht en dat de vergoeding hiervoor een belangrijk deel uitmaakt van het loon.
 
Gevolgen voor de praktijk
De Hoge Raad laat zich niet uit over de vraag wanneer sprake is van regelmatig overwerk en wanneer de vergoeding hiervoor ‘een belangrijk onderdeel’ uitmaakt van het totale loon. Per individueel geval moet beoordeeld worden of hiervan sprake is. Het is voor werkgevers van belang om hierop alert zijn bij eventuele claims van werknemers.
 
Werkgevers doen er in ieder geval goed aan om hun loonadministratie en beleid rondom vakantieloon en overwerkvergoedingen onder de loep te nemen. Daarnaast is het raadzaam om na te gaan hoe structureel overwerk in de toekomst het beste kan worden ingericht, bijvoorbeeld door het aantal overuren te beperken of anders in te delen.
 
Heeft u vragen over dit onderwerp? Mail dan naar info@vanbladeladvocaten.nl
 
Auteur: mr. Koen Uyterlinde, Van Bladel Advocaten