Magazines | Utrecht Business Nr 6 - 2017 | Lees volledige uitgave online

'Ook gevolgen voor

ondernemers en voor wie al getrouwd is'

Vanaf 1 januari 2018 geldt een grote verandering voor iedereen die in het huwelijksbootje stapt.

Kersverse echtgenoten zijn niet langer automatisch in gemeenschap van goederen getrouwd. Maar wat tot vereenvoudiging voor de burgers moet leiden, lijkt juist extra oplettendheid te verlangen. Zelfs als je al getrouwd bent en ook als je een eigen bedrijf hebt. Toegevoegd notaris Ineke Meuwese over de addertjes onder het gras.

De huidige regel in Nederland is dat iedereen automatisch in gemeenschap van goederen trouwt. Bij een scheiding wordt alles keurig 50/50 verdeeld. Wil je het anders, dan laat je een notaris huwelijkse voorwaarden opstellen. Vanaf het nieuwe jaar veranderen die spelregels: de gezamenlijke pot blijft beperkt tot dat wat je tijdens het huwelijk opbouwt. Alles wat je vóór het huwelijk al had, valt erbuiten: spaargeld, een eigen bedrijf, (studie)schulden. Ook erfenissen en schenkingen van vóór en tijdens het huwelijk blijven privébezit. Mits? Er zijn wel wat mitsen en maren, volgens Ineke Meuwese. Zij wijst op een aantal nieuwe bepalingen in de wet. Tricky, omdat die vaak pas bij een scheiding ontdekt worden en dan is het te laat. Niemand die daar vlak voor zijn huwelijk bij stil wil staan, maar toch?.

Beginpositie

Het allereerste probleem: hoe bewijs je wat je al had? Ineke Meuwese: "Je bent niet verplicht dat te registreren bij de notaris, het is vrij bewijs. Maar het is nogal ingewikkeld want ieder echtpaar krijgt te maken met drie verschillende vermogens. Elke partner heeft zijn privévermogen en daarnaast is er het vermogen dat je tijdens het huwelijk samen opbouwt. In de loop van het huwelijk krijg je steeds meer vermenging. Je gebruikt privégeld voor gezamenlijk gebruik. Stop je eigen vermogen in een huis, dan moet de notaris voortaan officieel vastleggen hoeveel er uit welk potje komt. Maar wat je aan een auto of verre reis uitgeeft staat nergens officieel genoteerd. Die auto is na zoveel jaar ook nog eens afgeschreven. Het is dus de kunst om dat allemaal bij te houden. Doe je dat niet, dan moet je bij een scheiding alsnog vaststellen wat van wie was. En tja, op zo'n moment sta je meestal niet op al te goede voet met elkaar. Ik wil aanraden in ieder geval die beginpositie bij de notaris vast te leggen en voor het overige: heel goed bijhouden waar je je privévermogen aan uitgeeft."

Omgekeerde wereld

Wil je toch dat na je trouwen alles gemeenschappelijk wordt, dan moet je daarvoor straks bij de notaris huwelijkse voorwaarden opstellen. De omgekeerde wereld dus. Ineke Meuwese: "In het nieuwe regeerakkoord staat dat onderzocht wordt of dit ook zonder notaris kan. Maar bij wie je ga je die huwelijksvoorwaarden dan vastleggen, bij de burgerlijke stand? En wie neemt dan de adviserende rol op zich?" Maar zover is het nog niet. Vooralsnog moet een stel dat in gemeenschap van goederen wil trouwen dat bij de notaris laten vastleggen. Ineke: "Wel zo veilig, want een onafhankelijke notaris houdt ook in de gaten of iemand niet gedwongen wordt zijn privévermogen te delen."

Samen een huis

Een ander belangrijk punt is de eigendomsverdeling van een huis dat gekocht is voor het huwelijk. Ineke Meuwese: "Bijvoorbeeld een samenwonend stel heeft een huis gekocht. Dat staat voor 40 procent op zijn en voor 60 op haar naam. Gaan ze in 2018 trouwen, dan valt het hele huis in gemeenschap van goederen en is de verdeling ineens 50/50. Wil je die oorspronkelijke eigendomsverhouding vasthouden, dan moet je dat regelen met huwelijkse voorwaarden. Het kan ook dat de eigendomsverhouding wel 50/50 is, maar dat de één daarvoor een schuld heeft bij de ander. Bij het trouwen vervalt die schuld, want het is een schuld voor een gemeenschappelijk vermogensbestand. Wil je dat niet, dan kun je maar beter bij de notaris laten vastleggen wat je persoonlijke aanbrengsten zijn."

Erfenis en schenking

Met de nieuwe wet verdwijnt de noodzaak om een testament met uitsluitingsclausule te maken. Daarvoor kiezen ouders wanneer ze willen dat de erfenis alleen naar hun eigen kind gaat. Ineke Meuwese: "De erfenis valt straks vanzelf al buiten de gezamenlijke pot. Althans als het kind in 2018 of later trouwt, voor alle huwelijken daarvoor is nog altijd een uitsluitingsclausule nodig. Ook als je kind ervoor kiest om wel in gemeenschap van goederen te trouwen. En wil je die leuke schoonzoon toch in de erfenis laten delen, dan moet je straks een insluitingsclausule in het testament opnemen. Aan die insluitingsclausule kun je weer bepaalde voorwaarden verbinden, die voordelig zijn voor de erfbelasting."

Geen idee

"De nieuwe regels sluiten weliswaar aan bij wat de meeste Nederlanders willen: eigen vermogen en schenking of erfenis privé houden. Maar zoals je ziet blijven huwelijkse voorwaarden in veel gevallen nodig, wil je bij een scheiding niet aan het kortste eind trekken. Maar als mensen straks voor het trouwen niet meer bij een notaris komen, blijven ze verstoken van dit soort belangrijke informatie. Op dit moment hebben heel veel mensen geen idee van wat er verandert. De gevolgen merken ze pas over twee, drie jaar als de eerste scheidingen komen."

"Huwelijkse voorwaarden blijven in veel gevallen nodig, wil je bij een scheiding niet aan het kortste eind trekken", aldus Ineke Meuwese.

'Op dit moment hebben veel mensen geen idee van wat er verandert. De gevolgen merken ze pas over twee, drie jaar als de eerste scheidingen komen.'

'Wie niet voor verrassingen wil komen te staan, kan ervoor kiezen het hele bedrijf - met of zonder winsten - buiten de gemeenschap van goederen te houden'

EIGEN BEDRIJF?

Voor ondernemers met een eigen bedrijf heeft Meuwese een eenduidig advies: altijd huwelijkse voorwaarden opstellen. "Wie niet voor verrassingen wil komen te staan, kan ervoor kiezen het hele bedrijf - met of zonder winsten - buiten de gemeenschap van goederen te houden. Anders is de kans groot dat je bij scheiden je onderneming moet delen." De nieuwe wet kent namelijk een paar riskante bepalingen voor wie trouwt en op dat moment al een eigen bedrijf heeft. In principe is dat bedrijf privévermogen en dus ook de waardestijging van het bedrijf.

"Die ondernemer denkt dat zijn bedrijf veilig is. Maar komt het tot een scheiding, dan kan de advocaat van de partner ineens een flinke vergoeding eisen. Want in de wet staat een artikel dat zegt dat er een vergoeding aan de gezamenlijke pot betaald moet worden voor 'kennis, vaardigheden en arbeid die de ondernemende echtgenoot heeft aangewend.' Dus een vergoeding van de ondernemer in plaats van loon uit arbeid. Op zich heel aardig van de wetgever, maar het is wel heel vaag gesteld: 'een vergoeding'. Maak je geen huwelijkse voorwaarden, dan zou de rechter wel eens kunnen bepalen dat alle winsten toe te rekenen zijn aan die 'kennis, vaardigheden en arbeid'. Dan moet je alle winsten die je met je onderneming hebt gemaakt alsnog afrekenen."

? EN AL GETROUWD?

Een valkuil in de nieuwe wet: deze vergoeding geldt ook voor al getrouwde stellen. Ineke Meuwese: "Ouders kunnen een uitsluitingsclausule aan een erfenis of schenking verbinden: dus schoonzoon of schoondochter uitsluiten van erfenis of schenking. 'Onze dochter is in gemeenschap van goederen getrouwd, maar ze krijgt aandelen in mijn bedrijf en die zijn voor haar privé.' Wie ooit op die manier een bedrijf geërfd of geschonken heeft gekregen, gaat ervan uit dat het bedrijf privé blijft.

Maar door de nieuwe wetgeving geldt hiervoor al de vergoedingsregeling voor kennis, vaardigheid en arbeid. Dus kun je vanaf 1 januari 2018 ineens wel winsten uit je bedrijf moeten gaan verrekenen!"

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met een van de (kandidaat)notarissen familierecht van Dirkzwager.

www.dirkzwager.nl

delen: