Utrecht als bouwsteen nieuwe Europese Life Sciences-economie

Met het nieuwe Meerjarig Financieel Kader (MFK) zet Europa stevig in op de economie van de toekomst. Digitalisering, verduurzaming, en vooral: gezondheid en biotechnologie. In Brussel groeit het besef dat Life Sciences & Health niet alleen maatschappelijke waarde heeft, maar ook strategische. In haar Strategie voor de Life Sciences verkondigt de Europese Commissie de ambitie om van Europa hét continent voor de Life Sciences te maken in 2030. Zij wil minder afhankelijk zijn van buitenlandse kennis en productiecapaciteit, en meer investeren in eigen innovatiekracht. Voor een regio als Utrecht – het zelfverklaarde Heart of Health – is dat geen verre Brusselse agenda, maar een directe kans. Utrecht kan tot de Europese top behoren.
 
De cijfers spreken boekdelen. In de vorige MFK-periode ontvingen Utrechtse organisaties € 925 miljoen aan Europese subsidies. Daarbovenop verstrekte de Europese Investeringsbank (EIB) voor €2,25 miljard aan leningen en garanties. Dat is geen incidenteel succes, maar een structurele erkenning van Utrecht als broedplaats voor kennis en innovatie.

In het nieuwe Europese Competitiviteitsfonds komt opnieuw kapitaal beschikbaar, gericht op maatschappelijke transities. Denk aan investeringen in biomanufacturing, slimme zorgcampussen en duurzame energie-infrastructuur. Het gaat niet alleen om subsidies, maar om slimme combinaties van instrumenten – subsidies, leningen en garanties – die elkaar versterken.
 
De Europese Innovatieraad (EIC) speelt daarin een sleutelrol. Zij financiert de meest risicovolle, maar potentieel baanbrekende innovaties en stelt innovatieve bedrijven zo in staat op te schalen. De EIC is daarin een hefboom van nationale fondsen en de regionale investeringscapaciteiten. Die afstemming is cruciaal: regionale investeringen kunnen zo worden opgeschaald tot Europees niveau. Voor Utrechtse startups in biotech en healthtech betekent dat sneller toegang tot groeikapitaal én internationale markten. De EIB vult dat aan met garanties die private investeerders over de streep trekken. Waar banken terughoudend zijn, maakt de EIB risico’s beheersbaar. Zo ontstaat financiële ruimte voor projecten die de stad en de regio toekomstbestendig maken.
 
Het nieuwe Europese financieringslandschap is dus geen abstract beleidskader, maar een concrete kans. Een kans waar in bijvoorbeeld Noord-Brabant, Gelderland en Zuid-Holland véél beter gebruik van maakt en zo sneller en beter economische waarde creëert. Als meest competitieve regio van Europa, als innovation leader, met de Europese hoofdstad voor inclusie en diversiteit, heeft Utrecht de juiste kaarten in handen om een hoeksteen te zijn van de Europese economie van de toekomst. Voor Utrecht is het de mogelijkheid om zijn Heart of Health-ambitie niet alleen waar te maken, maar ook Europees te verankeren.
 
Brussel biedt het gereedschap – Utrecht moet er nu mee bouwen.
 
Michiel Scheffer, voorzitter Europese Innovatieraad (EIC) 
Michiel Dijkman, directeur Economic Board Utrecht (foto Leonard Walpot)