Magazines | Utrecht Business Nr 6 2019 | Lees volledige uitgave online

Door de krappe arbeidsmarkt staat de pro-ductiviteit in steeds meer sectoren onder druk. Lessen op scholen vallen uit, restaurants kie-zen noodgedwongen voor een extra sluitings-dag en sommige technische vacatures blijven jarenlang onvervuld. Tegelijkertijd zijn er bran-ches detailhandel, financi?le sector waar op grote schaal medewerkers uitstromen.

Maatschappelijke uitdagingen

Door digitalisering, robotisering en kunst-matige intelligentie zal het tempo van deze dynamiek fors toenemen. Taken worden geautomatiseerd, banen verdwijnen en er ontstaan andere functies. Het World Economic Forum verwacht dat 65% van de kinderen op de basisschool later werkzaam is in een baan die op dit moment nog niet bestaat. Deze werkgelegenheid hangt deels samen met de ingrijpende ontwikkelingen die om een op-lossing vragen: denk aan energietransitie en klimaatverandering. Hierdoor ontstaan nieuwe

Het ontwikkelen van vaardigheden is de sleutel voor de arbeidsmarkt van de toekomst. Hierdoor kunnen medewerkers met succes in hun huidige baan blijven functioneren ?n zijn zij inzetbaar in andere functies en branches. Door de toenemende dynamiek moeten zowel de ontwikkeling van vaardigheden als mobiliteit tussen sectoren een structureel proces worden. Een

Verandering wordt van-

Arbeidsmarkt in beweging

TRENDS ARBEIDSMARKT

MOGELIJKE PILOT

IN UTRECHT

Ramses de Groot is domein-manager Human Capital Agenda van de Economic Board Utrecht. Ge?nspireerd door de Luxemburg Digital Skills Bridge is hij samen met PwC bezig om een vergelijkbare propositie voor Nederland te laden. Daarover lopen onder meer gesprekken met het ministerie van Onderwijs en Europese instanties. Utrecht

Luxemburg inspireert met

landelijke Digital Skills Bridge

functies. Adequate invulling ervan is een voorwaarde om de grote maatschappelijke uitdagingen het hoofd te kunnen bieden.

Dynamisch inzetbaar

De instroom van jonge mensen vanuit regu-liere opleidingen biedt onvoldoende antwoord op de steeds snellere verschuiving van de vraag naar arbeid. Alleen al in de zorg dreigt in 2025 een tekort van ruim 200.000 mensen. Het dynamisch inzetbaar maken van de be-staande beroepsbevolking is een vereiste om de arbeidsplaatsen in nieuwe en tekortberoe-pen in te vullen. Vrijwel iedereen zal binnen het arbeidzame leven dat door de hogere AOW-leeftijd langer duurt meerdere malen van functie moeten veranderen.

Digitale transformatie

Soms zal het gaan om een aanpalend beroep of vak, vaak ook om iets geheel anders.

Daarom moeten mensen zich hun leven lang ontwikkelen. Nieuwe vaardigheden blijven opdoen, waarbij het zwaartepunt ligt op digitale skills. Die worden alsmaar belangrij-ker. De snelheid en toenemende complexiteit van de digitale transformatie raakt inmid-dels ook de functies van hoger opgeleiden. Businessmodellen digitaliseren en vragen in toenemende mate om andersoortige skills waarbij creativiteit en sociale vaardigheden van groter belang worden. Het vermogen om te leren, je nieuwe technologie eigen te maken is cruciaal. Zowel binnen een huidige functie als om met succes een andere baan te kunnen vervullen.

Samen werken aan scholingsopgave

Het tempo en de omvang van de verande-rende vraag stellen ook eisen aan opleidin-gen. Als het drie jaar duurt voordat iemand als zijinstromer in de zorg aan de slag kan, werpt dat een drempel op voor de overstap en houdt de schaarste in tekortberoepen langer aan. Voor de benodigde grote instroom zijn verkorte opleidingstrajecten nodig, bij voorkeur persoonlijk en modulair. Bij dergelijk maatwerk is een rol weggelegd voor zowel reguliere als private opleiders. Beide partijen moeten samenwerken om de grote scholings-opgave met succes aan te kunnen.

Communicerende vaten

Er komen steeds meer voorbeelden waarbij

branches fungeren als communicerende va-ten tussen beroepen. Trajecten voor intersec-torale mobiliteit zorgen voor meer instroom. Medewerkers die bij financi?le instellingen overbodig worden, gaan aan de slag als docent. Defensiepersoneel maakt de over-stap naar zorginstellingen. En automonteurs vinden bij installatiebedrijven een nieuwe plek met toekomstperspectief.

De dynamiek op de arbeidsmarkt vereist echter een continue, structurele aanpak, met oog voor regionale economische speerpun-ten. Daarbij gaat het zowel om upskilling, het uitbreiden van vaardigheden binnen de eigen beroepsgroep als om de toeleiding naar andere functies en sectoren, inclusief reskil-ling: omscholing via bij voorkeur verkorte leertrajecten.

Skills bridging

Tijdens het event Get Connected van de Economic Board Utrecht op 10 oktober 2019 gaf Bastiaan Starink van PwC een toelichting op de door dit bedrijf ontwikkelde systema-tiek van skills bridging. Hierbij wordt eerst in kaart gebracht met welke economische, maatschappelijke en technologische ontwik-kelingen een bedrijf of sector de komende jaren geconfronteerd wordt. De eisen die dit stelt aan medewerkers worden met hulp van slimme tools vergeleken met het huidige personeelsbestand. Dit zorgt voor inzicht in de kloof op basis waarvan interventies plaats kunnen vinden zoals up- en reskillen, inclusief transitiepaden naar andere sectoren.

Luxemburg inspireert

PwC past deze skills bridge-aanpak toe bij zowel individuele werkgevers als meerdere bedrijven uit een sector. Kunnen grote orga-nisaties dergelijke trajecten zelf organiseren, voor het gemiddelde mkb-bedrijf is dat vaak een brug te ver. Daarom gaf de Luxemburgse overheid PwC opdracht voor een eerste landelijke Digital Skills Bridge. Met dit project organiseert Luxemburg de upskilling van haar beroepsbevolking en worden kleinere bedrijven ondersteund bij de digitale transfor-matie. Naast de overheid wordt het initiatief gedragen door bedrijfsleven, medewerkers en sociale partners. De geco?rdineerde interven-ties inclusief van werk-naar-werktransities maken de Luxemburgse economie veerkrach-tiger. Het land wordt minder kwetsbaar voor conjuncturele schommelingen.

Onderliggende uitda-ging

Ook voor Nederlandse regio's kan een benadering naar Luxemburgs voorbeeld inte-ressant zijn (zie kader). Want ons land staat voor een vergelijkbare opgave. Werknemers

ARBEIDSMARKT TRENDS