Continuïteit van het familiebedrijf, hoe regel je dat?
Wisseling van de wacht
TEKST ELLES VAN DER PLUIJM
Recent hebben wij een familiebedrijf geadviseerd waarbij zoon en dochter uit de tweede generatie nu het bedrijf runnen. Hun broer heeft ook één derde van de aandelen, maar is niet werkzaam in het bedrijf. Alle drie hebben zij kinderen, waaronder mogelijke opvolgers die al binnen het bedrijf werkzaam zijn. In dit adviestraject kwamen onder andere de volgende vragen aan de orde:
Hoe regelen we de positie van onze broer? Certificering van de aandelen, dus het splitsen van het recht op dividend en het stemrecht, is dan een goede optie. De nieuwe wetgeving voor B.V.’s, biedt ook mogelijkheden, zoals het creëren van verschillende soorten aandelen, bijvoorbeeld aandelen met of zonder stemrecht. De uitwerking hiervan vraagt altijd maatwerk. Uiteindelijk is het een combinatie van deze verschillende mogelijkheden geworden.
Hoe betrekken we de derde generatie bij het bedrijf? Wij hebben een schenkingsplan opgesteld waarbij jaarlijks een klein aantal aandelen naar de volgende generatie gaat, gebruikmakend van fiscale vrijstellingen. Kinderen krijgen zo toegang tot de aandeelhoudersvergadering en worden betrokken, maar de eerdere generatie houdt (voorlopig) de zeggenschap. Als kinderen in het bedrijf werken, zijn er zelfs zeer voordelige fiscale regelingen.
Hoe zit het met partners, ofwel de ‘koude kant’? Kinderen die aandelen in het bedrijf hebben of gaan krijgen, adviseren we altijd om huwelijkse voorwaarden op te stellen. Zo zorg je dat de aandelen bij een onverhoopte echtscheiding niet verdeeld hoeven te worden. Daarnaast is een goed testament belangrijk, in combinatie met een duidelijke regeling in de statuten. Degenen die nog jonge kinderen hebben, adviseerden we om iemand aan te wijzen die na overlijden de aandelen beheert (een zogenaamde bewindvoerder), bijvoorbeeld totdat de kinderen 25 jaar zijn.
Hoe geven we vorm aan de normen en waarden waaraan wij als familie hechten? Juist ook deze meer ‘softe’ kant is binnen familiebedrijven heel belangrijk. Een heldere en eenduidige visie bevordert de continuïteit. We hebben geadviseerd een Familiestatuut op te stellen, een document waarin spelregels en principes over de betrokkenheid van de familie bij het bedrijf staan beschreven. Het gezamenlijk formuleren en vastleggen hiervan werd door de familie als verhelderend en leerzaam ervaren. n
Naast een aantal grote, landelijk bekende en internationaal opererende familiebedrijven, heeft Hermans & Schuttevaer Notarissen ook veel regionale familiebedrijven als cliënt. Met onze ruime ervaring op dit terrein kunnen we onderschrijven dat de focus vrijwel altijd ligt op het waarborgen van de continuïteit van het bedrijf. Dus hoe zorg je dat een goed lopende onderneming op een juiste wijze kan worden voortgezet door de volgende generaties? Hier spelen veel factoren een rol; enerzijds het zakelijke, juridische en fiscale deel, maar zeker ook de familiebanden en de normen en waarden die de familie nastreeft.
UtrechT business | nummer 4 | september 2013
CASE
Elles van der Pluijm, als notaris verbonden aan Hermans &
Schuttevaer Notarissen N.V. te Utrecht
.gif)
