De juridische kant van duurzaam ondernemen

Ten tijde van het schrijven van deze bijdrage ligt de zomervakantie net achter ons. Met een (hopelijk) opgeladen batterij kunnen ook ondernemers zich opmaken voor het tweede deel van het kalenderjaar. Een periode waarin wellicht nog hard moet worden gewerkt om de vooraf gestelde doelen te halen, of al met een goed gevoel kan worden teruggekeken op de resultaten van de eerste acht maanden van 2025. En hoewel ik ervan overtuigd ben dat u alle voor u geldende rechten en plichten goed voor ogen hebt, wijs ik u toch graag op de dit jaar ook geldende verplichting duurzaam te ondernemen.
 
Duurzaam ondernemen is geen vrijblijvende keuze meer. Wat begon als een morele oproep, is inmiddels verankerd in wet- en regelgeving. Met de komst van de Europese CSRD-richtlijn (Corporate Sustainability Reporting Directive) zijn bedrijven vanaf dit jaar verplicht om uitgebreid te rapporteren over hun impact op mens, milieu en maatschappij. En dat heeft juridische gevolgen die veel ondernemers nog onderschatten.
 
Rapporteren is verplicht – en juridisch bindend
De CSRD geldt in eerste instantie voor grote bedrijven, maar ook veel mkb’ers zullen er indirect mee te maken krijgen. Te denken valt aan toeleveranciers die duurzaamheidseisen opgelegd krijgen, of bedrijven die onderdeel zijn van een grotere keten of groep. De rapportages moeten voldoen aan strikte standaarden en worden gecontroleerd door accountants. Fouten of misleidende informatie kunnen leiden tot boetes, reputatieschade of zelfs aansprakelijkheid.
 
Aansprakelijkheid in de keten
Een ander juridisch risico schuilt in de zogeheten ‘ketenaansprakelijkheid’. Als een bedrijf producten of diensten levert die schade veroorzaken – bijvoorbeeld door milieuvervuiling of slechte arbeidsomstandigheden bij een buitenlandse leverancier – kun dat bedrijf daar juridisch op worden aangesproken. Transparantie in de keten is dus niet alleen een ethische kwestie, maar ook een juridische noodzaak.
 
Hoe kun je je als ondernemer wapenen?
Gelukkig kun je je tegen de risico’s wapenen, onder meer door de volgende stappen te zetten:
 
1.Laat je contracten herzien – zorg dat je afspraken met leveranciers juridisch waterdicht zijn, inclusief clausules over duurzaamheid en aansprakelijkheid.
 
2.Investeer in compliance – zorg dat je weet welke regels voor jouw sector gelden en houd je rapportages up-to-date.
 
3.Werk samen met juristen en accountants – duurzaamheid is een multidisciplinair vraagstuk. Betrek experts bij je strategie.
 
4.Communiceer eerlijk – greenwashing (duurzaam lijken zonder het te zijn) is niet alleen slecht voor je imago, maar kan ook juridisch worden aangepakt.
 
Ondernemers spelen een sleutelrol in de ambitie daadwerkelijk duurzaam te zijn Maar wie duurzaam wil ondernemen, moet ook juridisch voorbereid zijn. De tijd van vrijblijvende groene beloftes is voorbij. Duurzaamheid is niet langer een morele keuze, maar leidt steeds vaker tot een contract, een rapportage en soms zelfs een rechtszaak.
 
Stefan Holterman
Advocaat en partner bij Finch Dispute Resolution te Utrecht
 
stefan.holterman@finch.nl
06-20249146