Soms lijkt alles op papier te kloppen. Je doet je werk goed, mensen zijn tevreden, en van buiten ziet het er prima uit. Maar toch knaagt er iets. Een leegte, een onrust. Alsof een stem onder de oppervlakte zegt: 'Dit is niet alles.' "Precies daar begint vaak de reis naar echt leiderschap – niet buiten je, maar van binnenuit", aldus Yuan Sun, leiderschapsexpert en auteur van het boek 'Leidinggeven met de TAO'.
Het begon bij mijn eigen frustraties
"Zomer 2023. Ik zat bij een grote organisatie. Alles leek goed: directie tevreden, medewerkers blij met mijn adviezen", blikt Yuan terug. "Maar in de auto naar huis bekroop me een gevoel van leegte. Ik was druk bezig, maar het voelde niet als écht verschil maken. Die leegte groeide uit tot frustratie. Ik kon niet meer wegkijken en wist: de frustratie wilde iets vertellen. Ik moest de moed hebben om te luisteren."
De prijs van groei
"Misschien herken je het: van buiten klopt alles, van binnen wringt iets", vervolgt Yuan. "Voor mij werd het een uitnodiging om naar binnen te keren. Altijd vind ik daar verrassende inzichten en onverwachte antwoorden. Alleen… het voelt zelden comfortabel. Het is ongemakkelijk, confronterend, soms pijnlijk. Dit is de prijs van groei."
Veel ondernemers en leidinggevenden haken hier volgens Yuan af. "Ze willen de oogst, niet het ploegen. Vooruitgang ja, maar liever zonder de schaduwkant. Daardoor blijven ze ronddraaien in hetzelfde kringetje. Ze verzuchten: 'Waarom gebeurt dit weer?' of 'Waarom zijn we nog steeds hier?'.
Zie het geheel
Zoals Yuan in Leidinggeven met de tao schrijft: 'In China zeggen we: zelfs als er gratis ontbijt is, moet je vroeg opstaan. Alles heeft een prijs en elke keuze heeft voor- en nadelen.'
- Ben jij bereid beide kanten van de medaille te zien?
- Kun je echt ja zeggen tegen leidinggeven?
- Weet je waartegen je ja zegt?
- Wat voor prijs komt erbij?
- Ben je bereid die prijs te betalen?
"Neem hier de tijd voor. Zonder deze vertraging begin je misschien enthousiast aan iets dat je niet wil afmaken. Geen wonder dat projecten starten en nooit worden afgerond", aldus Yuan.
Geen leiderschap zonder zelfonderzoek
Leiderschap zonder zelfonderzoek bestaat volgens Yuan niet. "Een bedrijf leiden klinkt indrukwekkend, maar voelt vaak confronterend en eenzaam. Een team vroeg me: 'Kun jij onze verzuimbeleid verbeteren?' Tijdens het gesprek wist ik: dit wil ik niet meer doen. Ik hield een deel van mezelf tegen, alsof ik een bal onder water hield. Tegelijk dacht ik: 'Hoe kan ik leiden als ik zelf aan het overleven ben?' Dat inzicht was pijnlijk, maar nodig. Zolang je delen van jezelf verstopt, ben je incompleet. Anderen voelen het feilloos aan. Authentiek leiderschap vraagt dat je jezelf – ook de minder fraaie kanten – omarmt."
Oefening
Focus elke maand op één houding. Zoek een gelijkgestemde om ervaringen mee te delen. Samen leer je sneller.
Leiders met moed
Zelfonderzoek is volgens Yuan geen wandeling in het park. "Het vraagt lef. Soms kom je gevoelens tegen die je liever niet had opgegraven. Maar de oogst is groot, groter dan je weet voor je begint. Leiders willen soms hun organisatie veranderen zonder zelf in beweging te komen. Dat is een illusie. Organisatieverandering begint altijd bij persoonlijke ontwikkeling. Niet iedereen kiest dit pad. Sommigen blijven aan de oppervlakte – prima. Maar als jij voelt dat er meer in je zit, als je echt verschil wilt maken, dan vraagt dat moed."
Een uitnodiging
"Misschien hoor jij bij die weinigen", vervolgt Yuan. "Dan nodig ik je uit deze reis te maken. Een reis naar natuurlijk leiderschap: zuiver, authentiek en moeiteloos. Niet harder duwen, maar meer laten ontstaan. Het begint klein: stilstaan, de moed om naar binnen te kijken."
Leiderschap gaat niet om managementmodellen of snelle oplossingen. Yuan verduidelijkt: "Het gaat om de moed jezelf onder ogen te zien. Dáár begint echte verandering. Misschien ontdek je dan dat je allang alles in huis hebt – van binnen weet je alles."
De basishouding voor natuurlijk leiderschap
- Alles begint bij jezelf. Jij bent altijd het startpunt.
- Vertraag. Merk op wat er in je gebeurt. Stop de automatische piloot en kies bewust je reactie.
- Neem pauze. Sta stil, creëer ruimte. Helderheid en juiste beweging volgen.
- Stel oordeel uit. Wat je van anderen vindt, zegt iets over jezelf. Onderzoek dit eerlijk, maar wees zacht voor jezelf.
- Verwacht niets. Heb doelen, wees niet gehecht. Gehechtheid brengt controle en angst. Sta open voor nieuwe mogelijkheden.
- Leef vanuit niet-weten. Laat los dat je alles moet begrijpen of controleren.