Magazines | Utrecht Business Nr 5 - 2014 | Lees volledige uitgave online

Zorgen om toenemende eisen social return

Gemeenten worstelen met

mkb-vriendelijk aanbesteden

Gemeenten moeten in overleg met ondernemersorganisaties meer doen om hun aanbestedingspraktijk in lijn te brengen met het doel van de Aanbestedingswet die vorig jaar is ingegaan: betere kansen voor het mkb bij overheidsopdrachten. Belangrijke verbeterpunten zijn er op het gebied van transparantie, knellende social returneisen, administratieve lasten en verdergaande professionalisering. Dit concludeert MKB-Nederland op grond van de resultaten van een enquête die zij heeft uitgevoerd onder 200 gemeenten.

Nederlandse gemeenten geven jaarlijks 17 miljard euro uit aan aanbestedingen en inkoop. Hiermee zijn zij een belangrijke economische factor voor de lokale economie. Niet voor niets is lokaal mkb-vriendelijk aanbesteden een lobbyspeerpunt van MKB-Nederland. De nieuwe Aanbestedingswet (april 2013) die het midden- en kleinbedrijf eerlijker kansen op opdrachten moet geven, heeft veel wijzigingen met zich meegebracht. Gemeenten hebben sindsdien goede stappen gezet maar er is nog veel werk te doen.

Social return werkt niet

Driekwart van de gemeenten geeft aan, ‘social return on investment’ (SROI, aan het werk helpen van doelgroepen met afstand tot de arbeidsmarkt) als verplichting opgenomen te hebben in het aanbestedingsbeleid. Dat is een zorgelijke ontwikkeling, vindt MKB-Nederland. ‘Gemeenten leggen zo’n verplichting vaak automatisch op, zonder te bedenken of de opdracht zich er wel voor leent,’ zegt voorzitter Michaël van Straalen. ‘Gekwalificeerd personeel moet plaatsmaken, want voor extra personeel ontbreekt het menig ondernemer aan financiën. En na de opdracht vervallen mensen weer in de bijstand, áls je al geschikte kandidaten hebt kunnen vinden. Personeel met de goede diploma’s of vaardigheden is vaak niet te vinden. Het is weer een extra belemmering voor ondernemers om opdrachten binnen te halen, terwijl het doel niet wordt bereikt.’

Er zijn gemeenten die deels tegemoet komen aan de bezwaren door in overleg met het bedrijfsleven per project naar de beste vorm te zoeken. Helaas neemt de helft standaard in de bestekken een verplichting op dat 5 procent van de loon- of aanneemsom aan SROI moet worden besteed.

Transparante toegang

Bijna twee derde van de gemeenten geeft aan, als gevolg van de nieuwe wet de drempelbedragen voor aanbestedingen te hebben verhoogd. Dit is goed, want dat biedt het mkb meer kans op opdrachten. Onder de drempel mogen gemeenten opdrachten onderhands gunnen aan een bepaalde partij of een geselecteerde groep laten meedingen (enkelvoudig c.q. meervoudig onderhands aanbesteden). MKB-Nederland pleit ervoor dat gemeenten meervoudig onderhandse aanbestedingen vooraf in de media publiceren. Ook niet-geselecteerde ondernemers kunnen zich dan melden als kandidaat. Opvallend is dat 80 procent van de gemeenten opdrachten nog niet openbaar publiceert, maar dat wel als optie onderzoekt.

Overleg

Aandacht voor de lokale en regionale economie is belangrijk. MKB-Nederland is blij te zien dat gemeenten steeds vaker het overleg zoeken met branche- en lokale ondernemersverenigingen om het beleid af te stemmen (29 c.q. 64%). Over en weer is behoefte aan meer kennis over elkaar en de mogelijkheden die de wet biedt. De ondernemersorganisatie spoort gemeenten die dit nog niet doen aan, zo snel mogelijk het overleg op te starten om gezamenlijk beter invulling te geven aan de doelen van de Aanbestedingswet. n

MKB NIEUWS

delen: