Magazines | Utrecht Business Nr 1 - 2016 | Lees volledige uitgave online

Lang lag de nadruk op onze diensteneconomie. “Gelukkig neemt het besef toe dat Nederland niet zonder techniek kan,” zegt Chris van Bokkum, directeur van TechniekTalent.nu. “En dus ook niet zonder goed opgeleid technisch personeel op alle niveaus. Mensen die iets bedenken én mensen die dit kunnen maken.” Om de dreigende tekorten het hoofd te bieden, verbindt TechniekTalent.nu partijen die zich sterk maken voor instroom en behoud van technisch talent.

TechniekTalent.nu is een samenwerkingsverband van technische sectoren (45.000 bedrijven; 900.000 werknemers) in opdracht van werknemers- en werkgeversorganisaties. Directeur Chris van Bokkum was jarenlang lid van het managementteam van FNV Bondgenoten voor hij in 2011 aantrad als directeur van TechniekTalent.nu. “Voorheen waren deelsectoren ieder voor zich bezig om de instroom van jonge mensen te bevorderen. Scholen werden bestookt met informatie en lesprogramma’s; ze zagen door de bomen het bos niet meer. TechniekTalent.nu bundelt krachten, kennis en ervaringen. Daardoor kunnen we de boodschap veel beter voor het voetlicht brengen.”

Te laat

Uit onderzoek blijkt dat 87% van alle jongeren te interesseren is voor techniek. “Hierbij zijn er verschillende triggers, waarbij het sociale aspect het belangrijkst is. Om de latente interesse aan te wakkeren, blijken grootschalige mediacampagnes niet het juiste middel. Het gaat erom gedrag te veranderen. Daarom willen we zichtbaar zijn voor jongeren als zich een keuzemoment voordoet.” Basisscholen zijn daarbij cruciaal. “Tussen het 7e en 14e levensjaar wordt vaak de richting van een beroepskeuze bepaald. Meestal vanuit een ruime interesse – ‘ik wil iets met dieren doen’ – die later specifieker wordt. Op dat moment moeten we laten zien wat techniek inhoudt en wat je er mee kunt. Mis je deze gelegenheid dan ben je vaak te laat.”

Ambassadeurs en Vakkanjers

De inzet van TechniekCoaches – ervaren mensen uit de praktijk – speelt een belangrijke rol bij het verankeren van techniek in het basisonderwijs. “Dat doen zij niet door voor de klas te vertellen over hun vak. Zo’n aanpak blijkt niet te werken. Kinderen vinden het wel interessant maar het leidt niet tot de beoogde gedragsverandering. Onze TechniekCoaches 2.0 begeleiden daarom schooldirecties en leerkrachten van basisscholen bij het verweven van techniek in verschillende vakken.” Door techniek in een context te tonen, gaat het leven. “Je maakt kinderen op een natuurlijke manier duidelijk hoe belangrijk techniek is en waar het allemaal een rol bij speelt. Docenten hoeven hiervoor geen affiniteit met techniek of diepgaande technische kennis te hebben. Het gaat om de juiste benadering en vooral het stellen van de juiste vragen. TechniekTalent.nu ondersteunt daarbij met programma’s en projecten.”

Ook rolmodellen helpen om leerlingen enthousiast te maken. “Daarom hebben we Ambassadeurs van de Techniek ingezet; jongeren onder de dertig met een technisch beroep die hun ervaringen delen op scholen. Omdat zij dicht bij de leerlingen staan, krijgen ze hele praktische vragen. Zoals: ‘Hoe vroeg moet je ’s ochtends beginnen?’ Of: ‘Wat verdien je?’ Vragen die dus belangrijk zijn voor jongeren om een tot een beroepsbeeld en keuze te komen. Ander initiatief is de jaarlijkse competitie voor Vakkanjers. Hiermee geven we technisch talent op vmbo en mbo een podium. Het is belangrijk om jongeren die gekozen hebben voor techniek in hun keuze te bevestigen.”

TechNetkringen

Hebben jongeren eenmaal gekozen voor een technische opleiding dan is het zaak dat de daar overgedragen kennis en vaardigheden aansluiten bij de praktijk. “Hier is nog veel te winnen. Scholen hebben moeite om de steeds snellere technische ontwikkelingen bij te benen.” De TechNetkringen kunnen daarbij helpen. “Zo’n kring bestaat uit minstens acht bedrijven en een (v)mbo-school die intensief contact onderhouden. De input van bedrijven kan bijdragen aan aansprekend, up-to-date technisch onderwijs. En leerlingen kunnen zich via de aangesloten bedrijven oriënteren op een loopbaan in de techniek.” Er zijn op dit moment ruim 150 TechNetkringen. Zij worden door TechniekTalent.nu met raad en daad terzijde gestaan. “Ook een actieve opstelling van de lokale overheden is een belangrijke succesfactor,” weet Van Bokkum. “Als zij het belang van een TechNetkring inzien en het initiatief ondersteunen, neemt de impact verder toe. Dit gebeurt helaas nog te weinig.”

Lange adem

Als iemand op de basisschool gegrepen wordt door techniek, duurt het nog jaren voordat hij of zij beschikbaar is op de arbeidsmarkt. “Onze inspanningen vergen een lange adem. Maar doen we als sector niets dan verdwijnt techniek van het netvlies. De concurrentie neemt toe; steeds meer partijen trekken aan jongeren. Dus elke generatie moet opnieuw overtuigd worden van de veelzijdigheid en het perspectief van techniek.”

Daarbij benadrukt Van Bokkum de eigen verantwoordelijkheid van ondernemers. “Los van onze ondersteuning en inspanningen; uiteindelijk is het hun bedrijf en moeten zij het zelf doen. Dus blijf als technisch bedrijf niet aan de zijlijn staan maar stel je actief op. Word lid van een TechNetkring, bied stageplaatsen en organiseer open dagen. Zorg dat jongeren je weten te vinden en profileer je als aantrekkelijke werkgever. Dán zijn bedrijven ook in toekomst verzekerd van voldoende talent.” n

TEKST HANS HAJÉE fotografie TECHNIEKBEELDBANK.NU

TechniekTalent.nu verbindt jongeren, techniek en technische bedrijven

”Hoe vroeg moet je

’s ochtends beginnen”?

DOSSIER

“Word lid van

een TechNetkring, bied stageplaatsen en organiseer

open dagen.”

MEER DAN DUIZEND WOORDEN

Techniek is volgens Chris van Bokkum breed en veelomvattend. “Maar daardoor ook onzichtbaar. Jongeren hebben vaak geen idee bij welke functies en specialismen techniek een rol speelt. De Techniek-Beeldbank maakt dit letterlijk zichtbaar. Die bevat een groeiend aantal foto’s – op dit moment al 1.500 – van jonge mensen die leren en werken in de techniek anno nu. Onderwijsinstellingen, bedrijven, media en communicatiebureaus kunnen deze beelden rechten-vrij gebruiken. Elke geplaatste foto draagt bij aan de zichtbaarheid en het eigentijdse imago van techniek. Om duidelijk te maken dat de TechniekBeeldbank van de sector is, hebben we deze ondergebracht in een afzonderlijke stichting. Doelstelling is om onderhoud en uitbreiding ervan met crowdfunding te borgen.”

delen: